گاوچاه، سنتی‌ترین روش آبکشی از چاه در شهر ورزنه

گاوچاه، سنتی‌ترین روش آبکشی از چاه در شهر ورزنه

انسان از گذشته دور واز زمانی که به کشاورزی مشغول شد یا در کنار چشمه ویادر کنار رودخانه به استفاده ومهار آب افتاد ؛ چشمه‌ها به لحاظ اینکه در سطح زمین جریان داشت تها زحمت هدایت آب به زمین‌های کشاورزی را می‌طلبید اما گود بودن بستر رودخانه انسان را به فکر بستن بندهاو ایجاد کاناهای انتقال آب انداخت واین تا زمانی معنی داشت که آب در بستر رودخانه در حال جریان باشد در غیر این صورت انسان می‌بایست به فکر چاره ای می‌بود و آن حفر چاه بود . اولین انگیزه برای حفر چاه تامین آب آشامیدنی انسان بود که بسیار ساده با یک ظرف سفالی و یک ریسمان انجام می‌شد اما استفاده از آب چاه برای زمین‌های کشاورزی برداشت حجم بیشتری از آب را می‌طلبید که با زور بازوی انسان هیچ تناسبی نداشت . استفاده از نیروی گاو جهت شخم زدن زمین و کارهای کشاورزی دیگر ، تجربه خوبی شد تا انسان به فکر بالا کشیدن آب از چاه با نیروی گاو بیفتد
ورزنه به مانند بسیاری از جاهای دیگر با توجه به اینکه شغل اکثر مردم ویا به عبارتی همه مردم کشاورزی بود تا قبل از ورود موتورهای آب کش از نیروی گاو جهت بالا کشیدن آب از چاه استفاده می‌کرد که از آن زمان ۵۰ سالی می‌گذرد ؛ معمولاً در گاوچاهها از دو راس گاو استفاده می‌شد و دو نفر نیز می‌بایست دست اندر کار این مجموعه می‌بودند ؛ یک نفر کار هدایت گاو را بر عهده می‌گرفت و نفر دیگر مسئول آبیاری و کلیه کارهای مرتبط به زمین بود ومعمولاً در این روش از آبیاری ۳۰۰۰ متر مربع زمین کشاورزی در یک روز به زیر آب می‌رفت . گاوها نیز هر کدام در یک نوبت کاری یا صیح تا ظهر و یا ظهر تا بعد از ظهر به کار گرفته می‌شدند ؛ گاوها از نژاد خاصی بوده وبه آنها گاو سیستانی می‌گفتند چرا که دارای یال و کوهان بودند که هر دو ویژه گی جهت استفاده برای آب کشی ضروری می‌بود ؛ کوهان به عنوان تکیه گاه چمله و مانع از رها شدن طناب پچ بند و یال باعث می‌شد که چمله مستقیماً با گردن گاو در تماس نبوده و احیاناً باعث زخم شدن و ایجاد درد برای گاو شود . در حین آب کشی گاوگردان معمولاً اشعاری را در قالب دو بیتی به سبک شیرازی می‌خواند که این خود باعث عدم احساس خستگی در فرد شده و فرمان برداری گاو را بیشتر می‌نمود ؛ وقتی که دو بیتی گاو گردان تمام میشد هم دلو پر آب شده بود و هم گاو میدانست باید حرکت کند .
گاو چاه‌ها تکنولوژی قدیم محسوب میشد که در به وجود آمدن آن ۳۳ قطعه نقش اساسی دارد.
تنظیم کننده:احمدشهباز
گاوچاه، سنتی‌ترین روش آبکشی از چاه در شهر ورزنه

مطالب بیشتر
[username]

[username] [shamsidatetime]

[postbody]