شبکه اجتماعی گردشگری تیشینه دوست گرامی برای آشنایی با گشت و گذارهای دیگر دوستان از شبکه اجتماعی تیشینه دیدن کنید. مشاهده شبکه اجتماعی گردشگری تیشینه محمد ابراهیمی گزارش خطا گلابتون دوزیهنرهنر ایرانیصنایع دستی گلابتون دوزیگلابتون دوزی نوعی رودوزی سنتی است که با نخ «گلابتون» انجام می‌شود. جنس این نخ طبیعی و دارای روکش فلزی زرد یا سفید است. از این نخ با کمک قلاب، نقوش متنوعی را روی پارچه می‌دوزند.گلابتون دوزی غالبا روی لباس، یقه، پیراهن، آستین و لبه‌ی آستین انجام می‌شود.به روایت تاریخ ، یکصدوپنج سال پیش از میلاد مسیح بنا به یک سنت، دولت چین برای بر سر مهر آوردن همسایه، قطعاتی از پارچه ای زربفت و زردوزی شده را همراه با نمایندگانی به ایران فرستاد و ۷۳۳ سال بعد، یعنی در سال ۶۲۸ میلادی، هنگامی که هراکلیوس دستگرد را تصرف و غارت کرد، گرانبهاترین غنایمی که به دست آورد، زردوزی‌های ایرانی بود و همین روایت تاریخی باعث شد تا این تصور در اذهان بنشیند که برای اولین بار زردوزی از چین به ایران راه یافته، حال آنکه نتیجه کاوش‌های باستانشناسی در روسیه حکایت از آن دارد که در سده‌ی سوم پیش از میلاد زردوزی و تولید پارچه‌های زربفت در ایران رواج داشته و ایرانیان به وسیله‌ی نخ‌های زرین که به ظرافت تابیده شده بود تصویر برگ مو و پیچک را بر روی پارچه‌ی پشمی دوخته و در قرنهای بعد سوزن دوزی‌های بیزانس ، همسایه‌ی ایران، تقلیدی از فرآورده‌های ایران بود منتها با مرغوبیتی بیشتر و رنگ هایی خیره کننده.با هجوم مغول ها، عناصر هنر چینی نیز به زردوزی ایران راه یافت و اگرچه هیچ اثری از زردوزی‌های این دوره در دست نیست، ولی ادامه‌ی آن قطعا به قرن پانزدهم ، شانزدهم و هفدهم میلادی کشیده چه آنکه شاردن در سیاحت نامه‌ی خود بارها ظرافت زردوزی ها، گل دوزی‌های ایرانی را که به زعم خودش برتر از گلدوزیهای اروپائیان و ترکان بوده ستوده است .گلابتون دوزی از زمان هخامنشیان تاکنون رواج داشته و به کشورهای دیگر صادر می‌شده است و با استفاده از نخ‌های ابریشمی با روکش طلا یا نقره برروی پارچه‌های اطلس، ماهوت، پشم، مخمل و کرباس با نقش‌های اسلیمی ختایی، محرابی، بازوبندی، ترنج و محرماتی تزیین می‌شوند.روش کار گلابتون دوزی:ابزار کار بسیار ساده است و عبارتست از دایره ای الک مانند که به آن «کمان» و در زبان محلی کَم می‌گویند. پارچه را روی کم می‌کشند، دور دایره را محکم با بند یا کش می‌بندند تا مانند دف شود، با این تفاوت که به جای دف که دور آن پوست است، دور این کمان، پارچه قرار دارد. بعد از این که پارچه روی کمان محکم شد، نقش را روی آن می‌کشند. حلقه چوبی بزرگ که پارچه بر روی آن کشیده و محکم بسته می‌شود، یک قلاب قلاب بافی شماره ۱۲ یا ۱۳ و نخ گلابتون که می‌تواند طلایی، نقره ای و یا در رنگ‌های دیگر باشد ابزارهای مورد استفاده در این هنر هستند.روش کار به این شکل است که هنرمند نخ گلابتون را در زیر کار با دست می‌گیرد و با دست دیگر که در روی کار قرار دارد توسط قلاب نخ را می‌گیرد و از زیر کار به روی پارچه می‌کشد و با انتخاب محل قلاب زدن بعدی، نخ در روی پارچه کشیده و دوخته می‌شود. شکل ساده‌ی دوخت زدن شبیه به یک خط زنجیره زنجیره است. با کنار هم قرار گرفتن این دوخت‌های ظریف بر روی پارچه، طرح زیبایی روی پارچه منتقل می‌شود. زنان هنرمند بشاگردی با مهارت و سرعت خاصی این کار را انجام می‌دهند و طرح هایی با ظرافت کم نظیر خلق می‌کنند. طرح گلابتون می‌تواند بسیار متنوع باشد و یا از روی طرح‌های آماده توسط کاربن روی پارچه منتقل می‌شود و یا توسط ذهن خلاق هنرمند بر روی پارچه کشیده می‌شود. معمولا هنرمندان در حین کار از منجوق و یا پولک هم استفاده می‌کنند که باعث زیباتر شدن و تنوع بخشیدن به طرح می‌شود. در هر طرح معمولا از یک، دو و یا چند رنگ گلابتون با توجه به سلیقه هنرمند استفاده می‌شود. گاهی گلابتون از خود پارچه بریده شده و استفاده می‌شود، گاهی هم همان پارچه را برای دوخت شلوار و … به کار می‌برند.پس از اتمام طرح، پارچه از روی حلقه چوبی (کمان) جدا می‌شود و دوخت شلوار و … انجام می‌شود. این هنر هم برای استفاده خود دختران بر روی شلوارها دوخته می‌شود و هم انجام آن بخشی از اوقات فراغت دختران جوان را پر می‌کند. از طرف دیگر برخی از آن‌ها سفارش می‌گیرند و کار انجام می‌دهند که به این شکل به نوعی به اقتصاد خانواده خود کمک می‌کنند. ارسال مطالب بیشتر
گلابتون دوزیگلابتون دوزی نوعی رودوزی سنتی است که با نخ «گلابتون» انجام می‌شود. جنس این نخ طبیعی و دارای روکش فلزی زرد یا سفید است. از این نخ با کمک قلاب، نقوش متنوعی را روی پارچه می‌دوزند.گلابتون دوزی غالبا روی لباس، یقه، پیراهن، آستین و لبه‌ی آستین انجام می‌شود.به روایت تاریخ ، یکصدوپنج سال پیش از میلاد مسیح بنا به یک سنت، دولت چین برای بر سر مهر آوردن همسایه، قطعاتی از پارچه ای زربفت و زردوزی شده را همراه با نمایندگانی به ایران فرستاد و ۷۳۳ سال بعد، یعنی در سال ۶۲۸ میلادی، هنگامی که هراکلیوس دستگرد را تصرف و غارت کرد، گرانبهاترین غنایمی که به دست آورد، زردوزی‌های ایرانی بود و همین روایت تاریخی باعث شد تا این تصور در اذهان بنشیند که برای اولین بار زردوزی از چین به ایران راه یافته، حال آنکه نتیجه کاوش‌های باستانشناسی در روسیه حکایت از آن دارد که در سده‌ی سوم پیش از میلاد زردوزی و تولید پارچه‌های زربفت در ایران رواج داشته و ایرانیان به وسیله‌ی نخ‌های زرین که به ظرافت تابیده شده بود تصویر برگ مو و پیچک را بر روی پارچه‌ی پشمی دوخته و در قرنهای بعد سوزن دوزی‌های بیزانس ، همسایه‌ی ایران، تقلیدی از فرآورده‌های ایران بود منتها با مرغوبیتی بیشتر و رنگ هایی خیره کننده.با هجوم مغول ها، عناصر هنر چینی نیز به زردوزی ایران راه یافت و اگرچه هیچ اثری از زردوزی‌های این دوره در دست نیست، ولی ادامه‌ی آن قطعا به قرن پانزدهم ، شانزدهم و هفدهم میلادی کشیده چه آنکه شاردن در سیاحت نامه‌ی خود بارها ظرافت زردوزی ها، گل دوزی‌های ایرانی را که به زعم خودش برتر از گلدوزیهای اروپائیان و ترکان بوده ستوده است .گلابتون دوزی از زمان هخامنشیان تاکنون رواج داشته و به کشورهای دیگر صادر می‌شده است و با استفاده از نخ‌های ابریشمی با روکش طلا یا نقره برروی پارچه‌های اطلس، ماهوت، پشم، مخمل و کرباس با نقش‌های اسلیمی ختایی، محرابی، بازوبندی، ترنج و محرماتی تزیین می‌شوند.روش کار گلابتون دوزی:ابزار کار بسیار ساده است و عبارتست از دایره ای الک مانند که به آن «کمان» و در زبان محلی کَم می‌گویند. پارچه را روی کم می‌کشند، دور دایره را محکم با بند یا کش می‌بندند تا مانند دف شود، با این تفاوت که به جای دف که دور آن پوست است، دور این کمان، پارچه قرار دارد. بعد از این که پارچه روی کمان محکم شد، نقش را روی آن می‌کشند. حلقه چوبی بزرگ که پارچه بر روی آن کشیده و محکم بسته می‌شود، یک قلاب قلاب بافی شماره ۱۲ یا ۱۳ و نخ گلابتون که می‌تواند طلایی، نقره ای و یا در رنگ‌های دیگر باشد ابزارهای مورد استفاده در این هنر هستند.روش کار به این شکل است که هنرمند نخ گلابتون را در زیر کار با دست می‌گیرد و با دست دیگر که در روی کار قرار دارد توسط قلاب نخ را می‌گیرد و از زیر کار به روی پارچه می‌کشد و با انتخاب محل قلاب زدن بعدی، نخ در روی پارچه کشیده و دوخته می‌شود. شکل ساده‌ی دوخت زدن شبیه به یک خط زنجیره زنجیره است. با کنار هم قرار گرفتن این دوخت‌های ظریف بر روی پارچه، طرح زیبایی روی پارچه منتقل می‌شود. زنان هنرمند بشاگردی با مهارت و سرعت خاصی این کار را انجام می‌دهند و طرح هایی با ظرافت کم نظیر خلق می‌کنند. طرح گلابتون می‌تواند بسیار متنوع باشد و یا از روی طرح‌های آماده توسط کاربن روی پارچه منتقل می‌شود و یا توسط ذهن خلاق هنرمند بر روی پارچه کشیده می‌شود. معمولا هنرمندان در حین کار از منجوق و یا پولک هم استفاده می‌کنند که باعث زیباتر شدن و تنوع بخشیدن به طرح می‌شود. در هر طرح معمولا از یک، دو و یا چند رنگ گلابتون با توجه به سلیقه هنرمند استفاده می‌شود. گاهی گلابتون از خود پارچه بریده شده و استفاده می‌شود، گاهی هم همان پارچه را برای دوخت شلوار و … به کار می‌برند.پس از اتمام طرح، پارچه از روی حلقه چوبی (کمان) جدا می‌شود و دوخت شلوار و … انجام می‌شود. این هنر هم برای استفاده خود دختران بر روی شلوارها دوخته می‌شود و هم انجام آن بخشی از اوقات فراغت دختران جوان را پر می‌کند. از طرف دیگر برخی از آن‌ها سفارش می‌گیرند و کار انجام می‌دهند که به این شکل به نوعی به اقتصاد خانواده خود کمک می‌کنند.
