عمارت کلاه‌فرنگی که قسمتی از مجموعه ساختمان‌های بزرگ و قدیمی
ماکو و متعلق به علی قلی خان بیات ماکوئی است و قدمت آن به اواخر
دوره قاجاریه می‌رسد و تاکنون هیچ دخل و تصرفی در آن صورت نگرفته است.
عمارت کلاه فرنگی ماکو در قسمت شرقی خیابان امام قرار دارد.
این ساختمان در دو طبقه ساخته شده و فضای ساختمان کم است و پوشش بام آن، شیروانی و طرح عمارت هشت ضلعی است.
هر طبقه دارای یک بالکن با بیست ستون چوبی است.
قسمت داخل از نظر شیوه معماری، مخصوصاً با گچبری‌های الهام گرفته از طبیعت و آئینه‌کاری‌های بسیار ارزنده، اثری جالب و دیدنی است.
تزئینات گچبری و آینه‌کاری فوق‌العاده زیبا و شیشه‌های رنگی ارسی‌ها، اتاق آینه
کاخ گلستان را تداعی می‌کند.
طبقه‌های این عمارت از نظر نقشه مانند هم ولی از نظر تزیینات و نقاشی‌های روی دیوارها متفاوت است.
از این عمارت مدتی هم به عنوان بیمارستان استفاده می‌شد
کنار این عمارت ساختمانی قدیمی دیگری نیز وجود دارد که عکس دو شیر در آن حجاری شده است که این ساختمان مدتی بیمارستان بوده است.
ساختمان‌های قدیمی دیگری مانند عمارت شهربانی، محل شورای داوری سابق و چند بنای دیگر نیز در اطراف عمارت
...مشاهده کامل متن وجود دارد.
این بنا به شماره 2214 در فهرست آثار تاریخی به ثبت ملی رسیده است .
منبع:
http://kolbeiranshenasi91.blogfa.com/post/45
http://www.ghatreh.com
http://1memar.mihanblog.com/post/479
