دریاچه ارومیه

آدرس : مابین استان آذربایجان شرقی و آذربایجان غربی - 17 کیلومتری شرق ارومیه - دریاچه ارومیه
دریاچه ارومیه که در گذشته چی‎چست ، کبودان و رضاییه نیز نامیده می‌شد، بزرگترین سطح آبی کشور و شورترین دریاچه دائمی ایران و دومین دریاچه آب شور دنیا و یکی از دریاچه‎های فوق اشباع از نمک دنیا است که از این نظر با دریاچه بزرگ نمک Great Salt Lake آمریکا شباهت دارد.
این دریاچه در شمال غربی ایران و در 17 کیلومتری شرق ارومیه قرار دارد و در میان دو استان آذربایجان شرقی و آذربایجان غربی بخش شده است و آب آن عمدتاً از رودخانه‌های زرینه‌رود، سیمینه‌رود، تلخه رود، گادر، باراندوز، شهرچای، نازلو و زولا تغذیه می‌شود.
حوضهٔ آبریز دریاچه ارومیه، ۵۱٬۸۷۶ کیلومتر مربع است که پیرامون ۳٪ مساحت کل کشور ایران را دربر می‌گیرد. این حوضه با داشتن دشت‌هایی مانند دشت تبریز، ارومیه، مراغه، مهاباد، ...مشاهده کامل متن میاندوآب، نقده، سلماس، پیرانشهر، آذرشهر و اشنویه، یکی از کانون‌های ارزشمند فعالیت کشاورزی و دامداری در ایران به‌شمار می‌رود.

میانگین طول دریاچه بطور تقریب 140 کیلومتر و پهنای ان بین 16 الی 63 کیلومتر متغیر است. وسعت دریاچه بر اساس عکس‌های ماهوارهای در سال 1990 معادل 5263 کیلومتر مربع بر اورد شده است، اما مساحت متوسط دریاچه را در حدود 5500 کیلومتر مربع تخمین زده اند.
عمق متوسط این دریاچه 4/5 متر و حداکثر عمق 13 متر در شمال دریاچه و حجم تقریبی آن 31 میلیارد متر مکعب می‌باشد. ولی در سالهای اخیر این دریاچه با یک بحران اکولوژیکی بی سابقه و جدی مواجه شده است و کاهش نزولات آسمانی، گرم شدن هوا و افزایش احداث سد‌های مخزنی بر روی رودخانه‌های منتهی به این دریاچه باعث شده تا از آب این دریاچه تا حد زیادی کاسته شود و در حال حاضر حداکثر عمق آب به 5 متر رسیده است.

دریاچهٔ ارومیه دارای ۱۰۲ جزیره است که همهٔ آن‌ها از سوی سازمان یونسکو به عنوان اندوختهٔ طبیعی جهان به ثبت رسیده‌اند.
پارک ملی دریاچه ارومیه پس از مرداب انزلی، از جالب‌ترین و نغزترین زیستگاه‌های طبیعی جانوران در ایران به‌شمار می‌رود.
در حوزه اکولوژیکی دریاچه ارومیه ،27 گونه پستاندار ، 212 گونه پرنده ، 41 گونه خزنده ، 7 گونه دوزیست و 26 گونه ماهی وجود دارد. دریاچه ارومیه زیستگاه زمستان گذرانی گروههای بزرگی از مرغان آبزی ( بویژه اردکها و مرغان دراز پا Waders ) می‌باشد.
علاوه بر این بزرگترین کلنیهای تولید مثلی فلامینگو در ایران و همچنین پلیکان سفید را پذیرا می‌شود. جزیرهٔ اِشک، زیستگاه پرندگان زیبای کوچک، از جمله مرغ آتش و تنجه و همچنین تعدادی گوزن زرد ایرانی و گوسفند وحشی (قوچ و میش) به آن انتقال داده شده‌اند.
مهمترین بی مهره آبزی دریاچه ارومیه آرتمیا می‌باشد که یک گونه میگوی بومی آب شور است. این جانور از رده سخت پوستان بوده و تامین کننده غذای بسیاری از گونه‌های مهم پرندگان ( فلامینگو ) می‌باشد .
سنگ‌های نمکی ساحل دریاچه و غروب رویایی دریاچه ارومیه از جمله جاذبه‌های دیدنی این دریاچه می‌باشد. گِل کرانه دریاچه خاصیت درمان برای دردهای بندگاهی (مَفصلی) و بیماری‌های زنان را دارد.
برای گشت و گذار در دریاچه و جزیره‌های آن می‌توان از دو کشتی سهند و نوح، یا قایق‌های گوناگون در بندر گلمانخانه بهره گرفت.
در سالهای اخیر با احداث جاده ای بر روی دریاچه ارومیه، عبور و مرور بین این دو استان راحت‌تر شده است.

منابع : wikipedia.org - ostan-ag.gov.ir - iarc.ifro.ir