سپیدرود

دومین رود بلند ایران سپیدرود است. از ترکیب دو رود شاهرود و قزل اوزن که در شهر منجیل به هم می‌پیوندند شکل می‌گیرد و تا ریختن به دریای خزر عرض استان گیلان را می‌پیماید.
آب جمع شده پشت سد منجیل را این دو رود تشکیل می‌دهند. قزل اوزن که اصلی‌ترین رود تشکیل دهنده سفید رود است بزرگترین و پرآب‌ترین رودخانه استان زنجان محسوب می‌شود و بیشتر از 95 درصد از آن در استان زنجان جاری است.
قزل اوزن از چهل چشمه کردستان سرچشمه می‌گیرد و به‌طرف مشرق رفته و از سمت شهر گرماب وارد استان زنجان می‌شود و به‌طرف شمال استان زنجان و شهر شهر میانه حرکت می‌کند.
در بین راه و در نزدیکی روستای رجعین رود خانه زنجانرود به آن می‌پیوندد و پس از عبور از رشته‌کوه قافلانتی، در نزدیکی شهر میانه رودهای شهرچای و گرمه‌چای نیز به آن ملحق می‌شوند.
قابل ذکر است که شهرچای از اتصال رودهای پر آب و مهمی چون قوروچای، قارلانقو و آیدوغموش تشکیل شده اند. پس از عبور از قطر شهرستان میانه حرکت به سمت شمال ادامه میابد تا در حوالی روستای کبلان و محل سد شهریار به کلی تغییر جهت داده و ادامه مسیر را به جهت جنوبشرقی طی کند.
این تغییر مسیر باعث می‌شود تا قزل اوزن از این نقطه تا ورود مجددش به استان زنجان مرز طبیعی بین دو بخش خورش رستم خلخال و کاغذکنان میانه باشد به نوعی کاغذکنان را از دو طرف محصور سازد.
بعد از ورود مجدد این رود به استان زنجان این بار وارد شهرستان طارم زنجان می‌شود و طول این شهرستان را به طور کامل از شمال به جنوب می‌پیماید.
در طی مسیر شعبات کوچک دیگر از کوههای طارم به آن ملحق شده وارد تنگه منجیل می‌شود و قبل از منجیل شاهرود که از الموت و طالقان سرچشمه می‌گیرد و طارم پائین (طارم سفلی) را مشروب می‌کند و به شاهرود پیوسته از این محل به بعد در همه جا سپیدرود نامیده می‌شود.
و از منجیل تا ساحل دریا همه جا سپیدرود به سمت شمال شرقی جاری و جریانش سریع و مقدار آب آن زیاد است. از منجیل تا گندلان بستر آن بین دو کوه و بسیار باریک و از این نقطه به بعد دلتای وسیعی با شعبات زیاد تشکیل داده شعبه اصلی آن در حسنکیاده به دریای خزر میریزد.

منبع :http://tabriz.irib.ir/