قلعه نهچیر با وسعت 20 هزار متر مربع و دارای زیربنای بیش از 7 هزار متر مربع، در شهرستان
مبارکه در 50 کیلومتری جنوب غرب
اصفهان و در جهت جنوب غربی شهر
مبارکه واقع شده است و از مرکز شهر 5 کیلومتر فاصله دارد و با حدود 500 متر فاصله، در مجاورت اتوبان مجتمع فولاد
مبارکه واقع شده است و درست در وسط محله نهچیر فعلی قرار دارد.
این قلعه به همت آقا محمد علی در زمان فتحعلی شاه قاجار بنا شده است.
قلعه نهچیر از لحاظ سبک معماری بصورت قرینه و قسمتی از آن دارای سبک معماری زیبای زندیه و قدمتی مربوط به دوران صفویه و قسمتهایی از آن نیز اوایل قاجار میباشد و در واقع تلفیقی ازمعماری ایرانی اسلامی دوره‌های صفویه ،زندیه وقاجاریه میباشد.
قلعه از نوع
دشتی است به این معنی که در میان دشت قرار گرفته است، حیاط در وسط قلعه قرار دارد و اتاق‌ها دور تا دور آن را گرفته اند. خشک بودن منطقه به حفظ
قلعه نهچیر کمک شایانی نموده است و در واقع این قلعه فسیلی از اوایل دوره‌ی قاجار است.
در رابطه با تاریخچه این قلعه باید گفت، در اواسط
...مشاهده کامل متن سلطنت فتحعلی شاه قاجار مرد متمکنی به نام آقا محمد علی از تبریز به جنوب کشور سفر می‌کند و به اصفهان میرسد.
سپس به دنبال مکان مناسبی جهت کشت و زرع میگردد و به مبارکه میرسد و با کندن قنات به کشاورزی مشغول می‌شود.
ابتدا محمد علی ساختمان قلعه را می‌سازد و سپس فرزندان وی قلعه‌های تو در تو در درون این قلعه می‌سازند.
این قلعه که در قسمت جنوب شرقی شهر قرار گرفته دارای عمارتها و دالانها و حیات‌های زیبا و با معماری سنتی میباشد که در زمان شاه صفی الدین شکارگاه بوده و ستون‌های سنگی آن برای ساختمان حمامی آماده شده و هنوز پابرجاست.
مالکیت این قلعه قبلاُبصورت خصوصی بوده که اکنون توسط شهرداری مبارکه خریداری گردیده است.
قلعه نهچیر بصورت مستطیل است و طول آن شمالی- جنوبی وعرض آن شرقی غربی است. دورتادور قلعه برجهای متعددی قرار دارندارتفاع دیوار قلعه حداقل هفت متر است و پهنای آن حداقل یک متر که در برخی موارد به دو متر هم میرسد.
قلعه دارای سه در ورودی و 9 برج دیده بانی داشته است که تاکنون دو عدد از برجها از بین رفته است.
این قلعه شامل مجموعه‌های متنوع و دیدنی از قبیل: هفت خانه و حیاط که دو مورد آن بصورت خان نشین بوده، قسمتهای اداری، بازداشتگاه، اصطبل، دالانهای تودرتو، انبار،هشتی ها، بادگیر، برجهای کبوتر و نگهبانی، و قسمتهای گوناگون دیگر میباشد.
حیاط میانی و حیاط خلوت این بنا و اتاقهای تو در تو، پستوها، دالانها، هشتی‌های ورودی و تمام خصوصیات این بنا از بهترین نمونه‌های خانه سازی مناطق مرکزی ایران است و همچنین دو بادگیر برای اتاقهای نشیمن تعبیه شده است که در خانه سازی این منطقه کمتر سابقه دارد که بطور کلی در سبک خود بعنوان یکی از بی نظیرترین قلعه‌های تاریخی در استان و کشور محسوب میگردد.
بعلت بسته بودن دربهای ورودی قلعه میزان بازدید کنندگان از آن محدود میباشد. قلعه نهچیر در تاریخ 11 مرداد 1376 به شماره 1895 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
منابع:
قلعه نهچیر، میراثی از اوایل دوره قاجاریه، نوشته محمدرضا شفیعی
http://www.mobarakeh.gov.ir/Default.aspx?tabID=2084
http://www.noormags.com/view/fa/articlepage/306469
http://www.negahmedia.ir/media/show_video/43868
http://www.imna.ir/vdcdff0foyt0zn6.2a2y.html
http://www.isfahancht.ir/Fa.aspx?p=253
http://www.mobarakeh.net
