کاروانسرای خشکرود در شهرستان
زرندیه به عنوان نگین معماری دوران اسلامی و همچنین یادگاری ارزشمند از دوران صفویان است که ویژگی‌های خاص معماری و فرهنگی آن زمان را در دل خود دارد.
وجه تسمیه این بنای تاریخی از همجواری آن با روستایی با نام ˈخشکرودˈ است که در حواشی بیابان به عنوان مرکز جمعیتی و سکونتگاهی وجود داشته است.
این کاروانسرا دارای بنایی مستطیل شکل و چهار ایوانی است که با مصالحی چون خشت، آجر و سنگ ساخته شده است.
دروازه ورودی این کاروانسرا در سمت مشرق که خاستگاه طلوع
نور است قرار گرفته و در قسمت پیشین این بنا یک جلوخان وسیع و بلند تعبیه شده که دردو گوشه آن سکوهایی با عظمت قرار دارد.
بر سینه جلوخان این بنا که دارای نمایی آجری است، عبارت ˈیا علی مدد ˈبا ظرافت و هنرمندی خاصی حک شده که با تزئیتات زیبایی از مقرنس کاری گچی و آجری آمیخته شده است.
متاسفانه هم اینک قسمتی از سقف این جلوخان فرو ریخته و تخریب شده ولی هنوز عظمت و زیبایی آن پابرجاست.
در این بنای تاریخی 10 حجره وجود داشته که براثر گذر زمان چهار حجره آن تخریب شده است و شواهد موجود حکایت از آن دارد که این حجره‌ها برای کاربری‌های عمومی مسافران کاروان‌ها بوده است.
با گذر از جلوخان اصلی
کاروانسرای ...مشاهده کامل متن خشکرود، یک دالان بزرگ آغوش می‌گشاید که در آن دو سکو و چهار درگاه تهبیه شده است.
محوطه اصلی کاروانسرا که چهار ضلعی مستطیلی است از طرفین به چهار
ایوان بزرگ منتهی می‌شود که در این ایوان‌ها اتاق هایی جهت استراحت مسافران ساخته شده است.
در پشت اطاق‌های این کارونسرا هشت اصطبل وجود دارد و در کنار آن نیز حجره هایی جهت استراحت ساربانان ساخته شده است.
هر اتاق کاروانسرا مجهز به اجاق و طاقچه بوده که کف آن‌ها با آجر مفروش شده است.
ین بنای ارزشمند در دل خود رازهای پنهانی از میراث معنوی و شرایط اجتماعی دوران صفویه دارد که با رفتن به این مکان در دل بازدید کنندگان زنده می‌شود.
منبع :http://arak.irna.ir/
http://diyareaftab.ir/
http://ettelaat.com/
