روستای پوده

در 22 کیلومتری شمال شهر دهاقان و 25 کیلومتری شهرضا از توابع بخش دهاقان روستای تاریخی به نام پوده واقع شده است.که برخی منابع، قدمت این روستا را 700 سال ذکر می‌کنند.
این روستا 13 اثر تاریخی دارد که 7 اثر آن ثبت ملی شده است.
ارتفاع این روستا از سطح دریا 1820 متر می‌باشد و آب و هوای آن در فصل تابستان معتدل و مطبوع و در زمستان سرد است. رودخانه شور در جنوب این روستا جریان دارد.
محدوده این روستا در دوره صفویه قلمرو شکار حکمرانان محلی بوده است. با توجه به تاریخ ساخت آثار و بقایای تاریخی به جا مانده از جمله مسجد، بازار، قلعه یوسف خان و امثالهم قدمت روستا به بیش از 500 سال می‌رسد.
مردم روستای پوده مسلمان و پیرو مذهبی شیعه جعفری می‌باشند. عموم مردم این روستا به زبان فارسی و برخی از آن‌ها با گویش درس سخن می‌گویند.
اقتصاد این روستا براساس فعالیت‌های زراعی، باغداری، دامداری و صنایع دستی استوار است. زنان و دختران عمده‌ترین تولیدکنندگان صنایع دستی روستا می‌باشند. مهم‌ترین محصولات زراعی روستا شامل گندم، جو، لوبیا و ذرت است.
انگور و سیب درختی نیز ...مشاهده کامل متن از محصولات باغی روستا می‌باشد. سیب‌های این منطقه بسیار مرغوب و معروف است. دامداری روستا رونق خوبی دارد و انواع لبنیات از قبیل شیر، ماست، کشک، خامه، قره‌قوروت و روغن حیوانی از انواع محصولات آن است.
روستای پوده کوهپایه‌ای است و در ترکیب‌بندی فضاهای کالبدی آن، عنصر آب تأثیر بسزایی گذاشته است. بافت کلی روستا از ارتفاعات و جریان رودخانه تأثیر پذیرفته است.
خانه‌های روستا در شیب دامنه‌ها استقرار یافته‌اند و در ساخت آن‌ها از مصالح بومی مانند سنگ، چوب و خشت استفاده شده است. بافت قدیمی روستا، زیبایی و جذابیت ویژه‌ای دارد.
خانه‌های محلات قدیمی لب ساخون و کوچه سوزن با ایوان‌های بلند و بارو مانند زیبایی خاصی دارند و کوچه‌های آن‌ها مسیرهای اصلی روستا را تشکیل می‌دهند.
جاذبه‌های گردشگری
روستای پوده به دلیل موقعیت کوهستانی، اقلیم مساعد و چشمه‌سارهای متعدد، چشم‌اندازهای زیبا و متنوعی دارد. دره شاه یا دره پیروزی، یکی از نقاط سیاحتی و تفریحی ارزنده روستا به شمار می‌رود.
چشمه‌های قاسم، چانه و چاه گز در گوشه و کنار روستا می‌جوشند و پیرامون این چشمه‌ها به خصوص در فصول بهار، تابستان و پاییز فضای مناسبی برای دیدار و گذران اوقات فراغت گردشگران است.
روستای پوده آثار تاریخی متعددی را در خود جای داده است. بقایای قلعه یوسف خان، بازار قدیمی پوده و آثاری از کارگاه‌های عصاری (روغن‌کشی) و مسجد تاریخی روستا از آن جمله هستند.
منبر سنگی: مسجدی قدیمی به نام مسجد بازار در جنوب این روستا قرار دارد که دارای منبر و حوض سنگی زیبایی است که به دوره صفویه مربوط می‌شود .درون حجره‌های آن, بر روی دیوارها , آثاری از نقاشی‌های زیبا و اصیل دوره صفویه باقی مانده است.منبر مسجد از سنگ سیاه است و پنج پله دارد در حاشیه منبر نام 14 معصوم خوشنویسی و کنده کاری شده است ودر سمت دیگر آن آیت الکرسی را نقد نموده اند بر گوشه ای از این منبر این بیت امده است.((بنا نهاد همین منبر علی ست ابن علی و بوداق این قلندر))در سمت دیگر هم بیتی آمده است که با حساب ابجد 1062 ه.ق یعنی سال سلطنت شاه صفی بن شاه عباس کبیر را نشان می‌دهد نام حجار این منبر نیز در زاویه هز منبر دیده میشود.
امام زاده شاهزید پوده:در یک کیلومتری مرکز پوده در قسمت شرقی و در جنوب غربی قبرستان پوده واقع است.اهالی روستای پوده عقیده دارند که او شاهزیدبن محمد حنفیه است که بعد از شهادت سر ان در اصفهان و تن او در این محل دفن گردیده است.
امام زاده سید پوده:.زیارتگاهی در پوده است که یادگاری در دوره‌ی صفویه است. این همان سیدی است که سردار معروف نادرشاه امیر چله وصیت کرده بود جنازه اش در کنار این سید به خاک سپرده شود.
عزاداران در روز عاشورا در این محل جمع می‌شوند
از جمله مراسم و آیین‌های ویژه مردم روستا، نخل بستن در مراسم عزاداری ایام محرم است. مراسم عید نوروز، چهارشنبه سوری و شب یلدا همراه با شادی و اجرای موسیقی محلی با سازهای نی، تنبک و نیز با چوب بازیو حرکات موزون همراه است.
دید و بازدید نوروزی رسم کهنی است که در ایام عید صورت می‌گیرد.
بازی‌های چوب و پل و کوتاه و چماق از بازی‌های محلی روستاست. عمده‌ترین صنایع دستی این روستا شامل گیوه، کلاه نمدی، چوخا و انواع گلیم، قالی و جاجیم است.
مشهورترین سوغاتی این روستا عبارت است از: گیوه، جاجیم، قالیچه، کشک، روغن و کره حیوانی.مردم روستای پوده از پوشاک محلی استفاده می‌کنند.
شیره=انگور‌ها در فصل پاییز خانم‌ها چیده می‌شود و آنها را به خانه می‌برند و انگورها ی سالم را از ناسالم جدا کرده و درون دی‌های بزرگ قسمتی می‌ریزند و می‌گذارند 2 الی 3 روز بماند تا خوب نرم شود و گوشت و پوسته آن را درون حوزچه هایی که کف آن از سیمان است و دریچه ای به طرف بیرون دارد می‌ریزد و مردها به وسیله پوتین روی آن‌ها راه می‌روند تا آب انگور در آید و از دریچه به داخل دیگ‌های مسی بریزد دیگ‌ها برسر کوره گذاشته می‌شوند و داخل آنها خاک سرخ ریخته می‌شود تا لرد انگور ته نشین شود سپس آب زلال انگورها را از لردها جدا کرده و داخل دیگ‌های دیگری می‌ریزند و می‌گذارند خوب بجوشد تا تبدیل به شیره شود.
مشاش یا آب چکه
در بالا توضیح دادیم که لرد انگورها به وسیله خاک سرخ جدا می‌شود روستائیان این لرد را درون کیسه می‌ریزند و می‌گذارند تا آب‌های باقیمانده از آن جدا شود وسپس می‌جوشانند تا به صورت مربا با صفت شود که به آن آب چکه می‌گویند.
مربا کدو
آب انگور زلال را که هنوز به صورت شیره در نیامده را بر روی کدوهای حلقه حلقه شده می‌ریزند و می‌گذارند تا بجوشد و سپس تبدیل به مربا می‌شود.
سرکه چغندر
چغندرهای محلی را خرد کرده و داخل ظرفی که حاوی سرکه است می‌ریزند و در جایی خنک قرار می‌دهند و در فصل زمستان از ان استفاده می‌کنند.
پلو برگ
خمیرها را پهن و نازک می‌کردند سپس آنها را روی هم می‌انداختند و به وسیله‌ی چاقو قطعه قطعه می‌کردند سپس قطعه‌ها را از هم جدا می‌کردند و در آفتاب خشک شدن داخ ماهیتابه بومی دادند و آن را همراه با برنج می‌پختند.
شیرینی و نان محلی
بلچی شیری= شکر و آرد وروغن را مخلوط کرده و به صورت (بلچی)در می‌آورند و بر تنور می‌چسبانند تاپخته شود.
نان خشک=یک عدد سینی مسی را درون تنور خاموش می‌گذاشتند و نان‌ها را درون آن قرار می‌دادند تا یک شبانه روز بماند و خشک شود.
لباسهای محلی روستائیان
زن ها= زن‌های محلی از لباسهای محلی استفاده می‌کنند البته جوانان به سبک مردم معمولی و شهری لباس می‌پوشند.
مردها= لباس محلی مردان روستا شامل پیراهن پشمی, جلیقه, تنبان, شال و کلاه نمدی است.
بازی‌های محلی
از جمله بازی‌های محلی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
1-چوب و پل ( پلا چفته )
2-هفت سنگ
3-گودال شیطانی
4-هسته‌ی خونه کی یا گل چه گلی
5-کنده بازی یا خروس جنگی
6-ریگ چه بازی همان یک قل دو قل و به زبان محلی(قوتور بازی)
داروهای پزشکی و اعتقادات خاص پزشکی روستائیان
1-شاتره (دلدرد)
2-پونه کوهی/ پونه خشک همراه با ماست (یبوست)
3- آویشن یا آلوشنک (معده درد)
4-ختمی (رودل)
5-خاکشیر (دل پیچه)
6-ناخنک
7-خرخاسک
9-آرد را با کمی شیر بجه مخلوط میکردند وبه صورت خمیر در می‌آورند و بر روی کورک می‌گذاشتند تا چرکش را به بیرون بکشاند.
10-از جمله گیاهانی که با ان پوست حیوانات را رنگ می‌کردند می‌توان به((گل گاو زبان))و((رناس)) اشاره کرد.
دسترسی: روستای پوده از طریق شهرهای دهاقان، شهرضا و مبارکه، با جاده آسفالت قابل دسترسی است.

منابع :
http://www.yaranesabz.ir/
http://www.isfp.ir/
http://podeh.blogfa.com/
http://www.poodeh.rozblog.com/
http://www.isfahancht.ir/