روستای ییلاقی سرآبادان به لحظ زیبایی به جرات میتوان به آن لقب بهشت گمشده را داد. این روستا محصور در بین کوههای سر به فلک کشیده ناحیه
مرکزی ایران دارای پیشینه ای بسیار قوی وکهن است.
مورخ شهیر قرن پنجم ابوالفتح بیهقی ( برادر ابوالفضل بیهقی صاحب تاریخ بیهقی) در معروفترین اثر خود تحت عنوان " سرآبادان مستند تاریخ
ایران " آغاز حکومت آریائیها در
ایران را از این ناحیه که در آن زمان شهری نسبتا بزرگ و آباد و منطقه ای بسیار سوق الجیشی بوده دانسته و نوشته است که اقوام آریایی پس از استقرار در مناطق
مرکزی ایران هسته
مرکزی حکومت خود را در سرآبادان شکل دادند و از آنجا بر سایر مناطق استیلا یافتند.
به عقیده برخی از زبان شناسان
گویش محلی مردم سرآبادان که در آن هنوز هم بسیاری از الفاظ و کلمات فارسی پهلوی مصطلح بوده و در نوع خود منحصر به فرد و متفاوت از نواحی اطراف میباشد موید این مدعاست.
فراتر از این موضوع حتی بسیاری از مورخان از جمله هرودت herodet پدر علم تاریخ آغاز حیات بشری در روی کره زمین را از این ناحیه دانسته اند. البته در نوشته‌های
...مشاهده کامل متن هرودت به صراحت نامی از سرآبادان برده نشده و فقط به ارتفاعات مرکزی ایران اشاره شده است اما در بسیاری از کتب تاریخ از جمله " تاریخ چند هزار ساله جهان " عنوان شده است که حضرت آدم (ع) پس از طرد از بهشت ابتدا در منطقه مرکزی ایران و در ناحیه ای که نام سرآبادان بر خود داشت پا بر عرصه این دنیای خاکی نهاد.
برخی از مستندات و آثار بدست آمده از این منطقه نیز قدمت چند هزار ساله حیات بشری در این سرزمین را تائید میکند. کشف چندین جسد بلند قامت و کمی متفاوت با انسانهای امروزی توسط یخ نوردان کانادایی در یخچالهای طبیعی ارتفاعات "گررو" در جنوب شرقی سرآبادان در چند سال پیش که باستان شناسان حیات آنها را به پنج هزار سال قبل از میلاد تخمین زده اند موید این امر است.
اغلب مردم روستا به شغل دامداری و کشاورزی مشغول می‌باشند.
محصولات کشاورزی
مهمترین محصول این روستا لوبیا بوده که به همین جهت درگذشته ای نه چندان دور مردمان آن به لوبیاخورمشهوربودند. ازدیگرمحصولات میتوان به گندم ، جو، عدس ، نخود ، سیب زمینی و ... اشاره نمود که در چند سال اخیر به علت افزایش باغات، کمبود آب و کاهش جمعیت کشت محصولات زراعی کم کم روبه فراموشی است.
محصولات درختی
مهمترین آنها گردو، سیب و گیلاس است. از دیگر محصولات میتوان به بادام، آلوزرد، زردآلو، گلابی، قیصی، آلوبخارا، گوجه سبزو... اشاره نمود.لازم به ذکراست باغ یا زمینی نمی‌توان یافت که محصولی داشته باشد ولی درخت گردو درآن نباشد.
محصولات دامی
شیر، پنیر، کره، دوغ ، ماست، روغن حیوانی، کشک، قره قوروت و گوشت
زراعت، باغبانی و دامداری این مردمان بیشتر به طرق سنتی بوده که در چند سال اخیر به دلیل کمبود آب و افزایش باغات کمتر مزرعه ای میتوان یافت که لوله‌های کوچک و بزرگ آب در آن خودنمایی نکند.
روستای سرآبادان مرتفع‌ترین و سرسبزترین آبادی در بین روستاهای اطراف خود میباشد که از طریق تفرش (از دو گردنه لشگرگاه و خرازان) و از طریق ساوه و قم (از مسیر جاده قاهان – چاهک – مهرزمین و ابره در ) قابل دسترسی میباشد.
که هر سه مسیر خاکی میباشد و علیرغم پیگیری اهالی و شورا هنوز هیچ اُرگانی آسفالت کردن حتی یکی از این راهها را به عهده نگرفته است.
یکی از اماکن باستانی روستای سرآبادان گورستان این روستا میباشد که دارای پیشینه ای بسیار کهن است. گذشته از قبوری که هیچ نشانه ای بر روی آنها وجود نداشته, اما بررسیهای تخصصی دیرینه شناسی بر روی شکل فیزیکی و بقایای بدست آمده از درون این قبور, حکایت از قدمت بیش از یک هزار ساله آنها دارد, وجود سنگهای قبور مکعب مستطیل شکل با طول بیش از یک و نیم متر که اکثرا با خط ثلث و یا نسخ نام ساده ای از متوفی همراه با تاریخ قمری بر روی آن حک شده , پیشینه سیصد الی پانصد ساله را به روشنی پیش روی بازدید کنندگان قرار می‌دهد.
یکی از نکات بسیار جالب در مورد این نمونه از سنگها شیوه منحصر بفرد حک کردن زمان فوت متوفی با تاریخ قمری است. بدین گونه که بطور مثال برای درج سال 1101 (گوشه سنگ در تصویر زیر) پس از حک کردن کلمه "سنه" از چپ به راست ابتدا عدد یک و سپس سه صفر در جلوی آن به نشانه هزار حک شده که بصورت عمودی روی هم قرار گرفته اند و بعد از آن مجددا عدد یک و دو صفر در جلوی آن بصورت عمودی به نشانه صد و در نهایت عدد یک حک شده است.
متاسفانه در طی قرنها بسیاری از این سنگها که جنس آهکی بسیار شکننده و به رنگ سبز دارند در اثر عوامل طبیعی از بین رفته و یا با جاری شدن سیلابهای تند بویژه سیلی که حدود دو دهه قبل کل منطقه را به ویرانی کشید زیر گل و لای مدفون شده است.
گذشته از سنگهای یاد شده که به نوعی بیانگر دورانی خاص از تاثیر فرهنگ اسلامی در این منطقه میباشد, تعدادی از سنگهای قبور این گورستان باستانی نیز در اندازه متفاوت‌تری با طول کمتر و پهنای بیشتر عمدتا از جنس آهکی سبز و شیری رنگ وجود دارد که بالای آنها گوشه دار و یا با انحنایی متاثر از محراب بوده و بر روی آنها علاوه بر نام متوفی نقشهایی از مهر نماز, شانه و .... حک شده که با توجه به تاریخ فوت متعلق به دویست تا سیصد سال پیش میباشد. خطوط نگارش بر روی این سنگها بیشتر از نوع نستعلیق و تلفیقی از نسخ و ثلث میباشد.
منبع :
http://wikiroosta.ir/
http://www.iranvillage.ir/
http://sarabadan.persianblog.ir/
