بازیهای قومی سنتی، در کنار قصه‌ها، افسانه‌ها، ترانه‌ها و سایر آداب و رسوم جزء جدایی‌ناپذیر فرهنگ انسان‌ها هستند. این بازی‌ها از بطن زندگی متولد شده‌اند، از نسلی به نسل دیگر منتقل شده و به مرور تغییر یافته‌اند.
از گذشته‌های دور انسان‌ها از ساده‌ترین مواد موجود در طبیعت همچون خاک، سنگ، استخوان، چوب و ... و بعدها از فلزات وسایلی برای بازی ساخته‌اند. یکی از این بازیهای شیرین و مفرح منطقه کبودراهنگ
الک دولک میباشد که اوقات فراغت و شادی نسل‌های گذشنه را پر میکرده است.
الک دولک یک بازی ایرانی است و انواع متفاوتی دارد. یکی از آنها که ساده‌تر و مناسب برای بازی کودکان است
الک دولک زو نامیده می‌شود.
بازی ای که با دو عدد چوب به نام‌های الک و دولک انجام می‌شود.
ویژگی خاص چوب و چگالی آن باعث می‌شود که بازی نسبتاً ایمنی انجام شود. این بازی به نوعی شبیه بیس بال یا کریکت است.
الک دولک یک بازی دست جمعی است که تعداد بازیکنان آن در هر دسته حداقل 10 نفر میباشد. وسایل بازی از دو آجر و یا سنگ ، یک قطعه چوب به طول 15 سانتی متر به نام الک و یک قطعه چوب به طول 1 متر به نام دولک
برای این بازی باید یک فضای باز و یا یک زمین تقریباً صاف و هموار پیدا کنید.
شرح
...مشاهده کامل متن بازی : ابتدا بازیکنان بین خود دو نفر را به عنوان سردسته انتخاب می‌کنند. سپس دو سردسته از طریق یارگیری ، یارهای خود را انتخاب می‌کنند. در انتخاب یار ، سرعت و قوای جسمانی اهمیت دارد.
بعد از یارگیری ، دو دسته بین خودشان قرعه می‌اندازند تا معلوم شود کدام دسته بازی را شروع کنند.
سردسته ای که می‌خواهد بازی را شروع کند ، در یک محل از زمین بازی دو عدد سنگ را به فاصله یک وجب دست ، کنار هم قرار می‌دهد. بعد چوب الک را روی آن می‌گذارد و چوب دولک را به دست می‌گیرد.
یارانش هم دور سردسته جمع می‌شوند. آن وقت با اجازه سردسته دوم بازی را شروع می‌کنند.
ابتدا نوک چوب دولک را زیر چوب الک می‌گذارد و با چند بار حرکت دادن آن به چپ و راست ، با یک حرکت چوب الک را به هوا پرتاب می‌کند. در این هنگام دسته مقابل که منتظر پرتاب شدن چوب الک در هوا هستند ، به دنبالش می‌دوند تا آن را بگیرند.
اگر چوب الک را در هوا گرفتند ، بازی به نفع آنها تمام می‌شود و گروه بازنده بازی را به گروه دوم واگذار می‌کنند.
اما اگر چوب الک را نگرفتند ، یکی از بازیکنان همین دسته ، چوب الک را بر می‌دارد و از همان محلی که به زمین افتاده است به طرف محلی که از آنجا به هوا پرتاب شده ، نشانه گیری کرده و پرتاب می‌کند.
طوری که در همان محل به زمین بنشیند. در این وقت بازیکنی که الک را به هوا پرتاب کرده است ، در آن محل ایستاده تا با چوب دولک مانع به زمین رسیدن چوب الک شود.
حتی می‌تواند با همان چوب دولک به چوب الک بزند و آن را دوباره به هوا پرتاب کند. اما اگر نتواند مانع به زمین افتادن الک شود ، این بار نوبت آن بازیکن تمام شده و بازی را به یکی از یاران خود تحویل می‌دهد که بازی را ادامه دهد.
ولی اگر الک را طوری زد که به هوا پرتاب شد ، درمحلی دیگر به زمین افتاد ، همان بازیکن که الک را به هوا پرتاب کرده با چوب دولک فاصله بین الک تا محلی که چوب الک از آنجا به هوا پرتاب شده را اندازه گیری می‌کند و گروهشان امتیاز می‌گیرد.
( هر یک بار اندازه دولک ، یک امتیاز است ) بازی دوباره ادامه پیدا می‌کند تا هر دسته که توانست حدنصاب امتیاز را کسب کند برنده بازی می‌شود.
پس از برنده شدن ، هر عضو تیم برنده با دولک الک را روی هوا می‌زند. مثل روپایی فوتبالیستها. هر تعداد ضربه ای که به الک زد ( بدون آنکه الک سقوط کند ) به همان تعداد می‌تواند به الک ضربه زده و آن را به دورتر پرتاب کند.
همه اعضا این کار را کرده و پشت سر هم الک را به منطقه دور می‌برند. از آخرین نقطه پس از آنکه همه‌ی اعضای تیم برنده ضربه زدند تا نقطه شروع پرتاب الک باید افراد بازنده افراد برنده را کولی بدهند
افراد بازنده می‌توانند از آخرین نقطه الک ، مسیر را با کشیدن " زو " طی کنند و از نقطه ای که زو کشیدن قطع می‌شود کولی بدهند.
در برگ جهان { سرده } این بازی در پانارون ، جوک و پل تنگ مرغ ، درب زینعلی ، مسیر جاده دشتاها و تنگل خانه انجام می‌شد.
منبع :
http://korang.ir/
http://hamshahrionline.ir/
http://kaboodrahang.persianblog.ir/
