در غرب شهرستان
آبدانان قلعه ای به نام
قلعه هزار در قرار دارد که قدمتش به
دوره ساسانی می‌رسد. نمای اصلی این اثر دارای طاق‌های هلالی شکل است.
با توجه به ساختار معماری
قلعه هزار در، این اثر به احتمال زیاد قلعه یا پادگان نظامی بوده است.
پلان اصلی بنا مستطیل شکل است. راهروهای طولانی در چهار جهت آن قرار گرفته و به‌وسیله درگاه‌هایی به اتاق‌های داخل مرتبط می‌شوند.
به دلیل پوشش قطور و محکم دیوار و نبود پنجره‌های باز در راهروها اتاق‌ها و دالان‌ها انتظار می‌رود که فضا تاریک باشد اما تامین
نور از طریق دریچه‌هایی به قطر تقریبی یک متر در سقف، دالان، راهرو و اتاق صورت می‌گیرد که کار تهویه را نیز انجام می‌داده است.
مصالح بنا نیز شامل سنگ‌های تراشیده و قلوه‌سنگ‌هایی است که در ملات آنها گچ پخته به کار می‌رفته است.
از آنجا که معماری این بنا همانند شهر تاریخی دره‌شهر است اینگونه تخمین زده می‌شود که قدمت این بنا به
دوره ساسانی برگردد.
آثار پی بنا در چهار سوی ساختمان قلعه جای دارد که حصار قلعه را تشکیل می‌دهد. دیوار قسمت شمالی که مشرف به پرتگاه ایجاد شده، حدود چهار متر پایین‌تر
...مشاهده کامل متن از دیوار قلعه بنا شده است.
آثاری از یک بنا با مصالح یاد شده در دامنه تند قسمت شمالی به سمت زیر قلعه ایجاد شده که کاربرد آن مشخص نیست.
سفاله‌های محوطه قلعه غالبا به رنگ نخودی است ، سفال‌ها ی موجود در قلعه تزئینات نقش برجسته طنابی دارد.
این اثر در تاریخ ۲۲ تیر ۱۳۷۹ با شمارهٔ ثبت ۲۷۴۴ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
منبع:
http://www.hamshahrionline.ir
http://www.abdanannews.blogfa.com
http://www.negahmedia.ir
