تولد فرزند در میان مردم کرد رویدادی شیرین و مبارک است و به شیوه‌های مختلف این رویداد را جشن می‌گیرند. نخستین آیین شادی مربوط به میلاد فرزند، " گویزه وانه " نام دارد.
در روزگار کنونی ما به یمن پیشرفت چشمگیر فن آوری طب پزشکی از مدتها قبل از به دنیا آمدن فرزند جنسیت جنین کشف شده و پدر و مادر روند بارداری و تولد را به دقت پیگیری می‌کنند اما طبیعتا در گذشته چنین نبوده و در جامعه روستایی و شهری دورانهای پیشین مرد خانه معمولا از روز و ساعت به دنیا آمدن فرزند اطلاع چندانی نداشت و کودکان و یا زنان، شاد و خندان خبر میلاد فرزند و به دنیا آمدنش را به اطلاع او می‌رساندند و پدر نیز شاد و شاکر به رسم تشکر و مشتلق چند گردو و یا نقل و شیرینی و یا بعدا هدیه ای نفیس به آن پیک می‌داد .
البته بعد‌ها این رسم متحول شده و حتی پس از تولد کودک نورسیده مردان و جوانان طلب گویزه وانه می‌کردند و می‌کنند.
طبیعی است که در جوامع روستایی تبعیض جنسیتی رواج داشته و به همین خاطر در صورتی که نوزاد به دنیا آمده پسر بود ، پدر مشتلق و گویزه وانه‌ی بیشتری به کودکان می‌داد و گاه در همان روز نخست پدر ولیمه ای به همه‌ی مردان روستا می‌داد و میلاد پسر نوقدم خود را جشن می‌گرفت و البته موسیقی در این جشنها جای ویژه‌ی خود را داشت و در جای خود در این تحقیق به آن اشاره شده است .
وقتی که نخستین فرزند خانواده به دنیا میآید خانواده‌ی
...مشاهده کامل متن مادر نقش ویژه ای دارند . معمولا خانواده زوجه چند ماه پیش از میلاد نوزاد، گهواره، لباس و هدایایی برای نوزاد تهیه می‌کنند و در ماه هفتم و قبل از به دنیا آمدن فرزند به خانه‌ی دختر خود می‌برند.
در کنار هدایایی که برای نوزاد تهیه می‌کنند به شکلهای مختلف جعبه یا کیسه هایی تزیینی درست کرده و در آن قاووت می‌ریزند. این بسته‌های تزیینی را در هنگام آمدن میهمانانی که به قصد عیادت و یا دیدن از زن زائو می‌آیند ، هدیه می‌دهند.
این سنت زیبا هنوز هم در شهر‌ها و روستاهای کردستان به قوت خود باقی است و کیسه‌های کوچک قاووت به شکل هنرمندانه و زیبا و گاه به شکل عروسکهای کوچک توسط کدبانوهای خوش سلیقه تولید شده و در بازار به فروش می‌رسد.
لازم به یاد آوری است که رسم است بانوان و یا افراد نزدیک فامیل به مدت یک هفته خود را ملزم می‌دانند تا به دیدن زن زائو و نوزاد تازه متولد شده بروند. این میهمانی و دیدن را در اصطلاح محلی " کورانه" می‌گویند.
کور به معنی پسر است . متاسفانه این جشن و میهمانی به نوعی حامل اندیشه‌ی تبعیض جنسی بین دختر و پسر بوده و در گذشته بسیار به ندرت پیش می‌آمده است که برای تولد نوزاد دختر جشنی برگزار شود.
این لفظ کورانه را برای تولد نوزاد دختر نیز به کار می‌برند .
برگزاری جشن کورانه بی شباهت به یک عروسی کوچک نیست چراکه در این جشن هم چون عروسی و اغلب چند شب و چند روز طول می‌کشد و طی آن میمانان ضمن صرف شام و یا نهار به پایکوبی می‌پردازند.
رسم است که در صورت برگزاری چنین مراسمی خانواده‌ها و مهمانانی که به کورانه آمده اند در شب هفتم تولد به جشن نامگذاری نوزاد دعوت شده و با دادن هدیه ای مناسب قدردانی و سپاسگزاری خود را نشان می‌دهند.
برخی از خانواده‌ها برای میلاد فرزند جدید خود جشنی مولودی برگزار می‌کنند.
نامگذاری فرزندان
آیین ویژه نامگذاری (در اصطلاح محلی به آن بانگ دادن می‌گویند) که خوشبختانه هنوز هم به قوت خود باقی است یکی دیگر از آداب شادی در کردستان به شمار میآید.
این جشن گاه به شکل خانوادگی و محدود و گاه در مقیاسی وسیع برگزار می‌شود. به طور معمول این جشن در خانه‌ی پدر یا پدر بزرگ نوزاد برگزار می‌شود. میهمانان بعد از صرف شام آماده می‌شوند تا مادر نوزاد فرزند خود را که با شکلی زیبا آراسته است، قنداق پیچ نموده به همسرش تسلیم کند، تا او نیز نوزاد را نزد روحانی یا فرد مومنی ببرد که برای نامگذاری به این مجلس دعوت شده است.
البته فرد نامگذار بنا به برخی اظهارات گاهی بانوان مسن خانواده بوده اند نوزاد به فرد نامگذار سپرده می‌شود . وی در گوش نوزاد به آرامی اذان می‌گوید و پس از آن سه بار این جمله را تکرار می‌کند: " به اذن خدا و رسول خدا از این پس تو را با نام ......... صدا می‌زنیم " این جملات گاهی به زبان عربی در گوش نوزاد زمزمه می‌شود. سپس اقامه در گوش کودک زمزمه می‌گردد. بعد نوزاد به مادر داده می‌شود و میهمانان ضمن شادباش و مبارک گفتن قدوم فرزند تازه متولد شده، هدایایی نیز به او می‌دهند.
که اغلب هدایا مبلغی پول است که خانواده‌ها معمولا این مبلغ را مانند پس اندازی برای نوزاد و فرزند نگه می‌دارند.
منبع :
http://kordestan.irib.ir/
