واژه دلو ، عربی و به معنی آوند آب کشی و ظرفی است که بیشتر از پوست و گاهی فلز می‌سازند و با آن ، آب از چاه می‌کشند . این لغت به طور مقلوب و به صورت دول و به همین معنی استعمال می‌شود .
در زبان فارسی ترکیب دولاب در متون نظم و نثر پارسی به کار رفته است .
دولچه شکل مصغر همین واژه است که در کازرون معمول است . ظرف مخروطی شکل که از پوست دباغی شده (چرم) و یا مشک آبخوری سوراخ شده یک عشایرساخته شده که با سه پایه چوبی روی زمین قرار می‌گیرد و سری از چوب دهانه آن را مسدود می‌کند .
سر و پایه دولچه را چوب تراشان (خراطان) محلی درست می‌کنند و اغلب به طرز زیبایی رنگ می‌کنند و اطراف دولچه را با چرم‌ها و تسمه‌های رنگین و آیینه دوزی تزیین می‌کنند.
دولچه کازرونی ، تا قبل از لوله کشی آب و پیدا شدن یخچال و سرد کن‌های مختلف ، وسیله خوبی برای خنک نگه داشتن آب بود و همراه با گیوه مخصوص (ملکی) سوغات مطلوب این شهر برای جاهای دیگر شمرده میشد اما با گسترش شبکه لوله کشی و فراوانی یخچال ، این فراورده صنعتی دستی نیز از مصرف افتاد و هنرمندان این صنعت نیز به سایر مشاغل روی آوردند.
شهر کازرون در بخش غربی استان فارس قرار دارد . کازرون علاوه بر آثار باستانی و تاریخی فراوان، صنایع دستی خاص خود را دارد. دولچه دوزی یکی ازاین صنایع دستی است ، به طوریکه امروزه نمادی از آن در یکی از میدانهای کازرون به چشم می‌خورد.
آقای محمد رضا پایدار یکی از بازماندگان این صنعت با 61 سال سن، در بازار قدیم کازرون در مغازه کوچک خود مشغول دوختن این ظرف سنتی است.
دولچه ظرف مخصوص نگهداری آب آشامیدنی مردم، تاقبل از پیدایش یخچال و آب سردکن خانگی بود. دولچه از مشکی ساخته می‌شود که حدود یک سال از کارکردنش گذشته باشد! مشک کهنه توسط دولچه دوز تغییر شکل داده می‌شود و ابعاد آن با مهارت خاصی به شکل مخروط در می‌آید.
دهانه دولچه، تنگ و باقطر تقریبی ۵ الی ۶ سانتی متر ، کف آن حدودا ۲۵ تا ۴۵ سانتی متر وارتفاع ۴۰ تا ۵۰ سانتی متر(بستگی به سفارش مشتری ( می‌باشد که این ابعاد بر روی سه پایه چوب خراطی شده که با نقش و نگار مختلف و با سلیقه استاد خراط ساخته شده بود، بسته میشد وبا گره‌های زیبا با چرم اضافه محکم مهار میشد.
دولچه با آب چشمه پر میشد و در سایه قرار می‌گرفت تا خنک شود.آب داخل دولچه در فصل گرما بسیار خنک و گواراست!
منبع :
http://fars.irib.ir/
http://www.kazerunsfu.ac.ir/
