مدرسه غیاثیه

مدرسه غیاثیه خرگرد در مجاورت روستای خرگرد و به فاصله 5کیلومتری خواف بر سر راه تایباد واقع است و از جمله ابنیه چهار ایوانی و آجری است که در زمان شاهرخ تیموری به سعی پیر احمد خوافی ساخته شده است.
مدرسه غیاثیه اثری بر جای مانده از شهر خرگرد قدیم (در خراسان) است ، شهر خرگرد که در دوران سلجوقیان استطاعت نظامیه را داشته و در زمان تیموریان بنایی چنین با شکوه احداث شده است.
مدرسه غیاثیه خرگرد به دست هنرمند هنرمندان معماری قوام الدین و غیاث الدین شیرازی بنا نهاده شده است و شاید با الهام از نام یکی از معماران خود یا وزیر شاهرخ تیموری غیاث الدین شیرمحمدخوانی نام گذاری و شهرت یافته است.
روستای غیاثیه زادگاه وزیر مقتدر شاهرخ، غیاث الدین پیر احمد خوافی بانی مدرسه غیاثیه، است. زمان ساخت این بنا بین سال‌های 842 تا 847 هجری می‌باشد ، این بنا را می‌توان آخرین بنای با عظمت دوران تیموریان قلمداد کرد و در عین حال شاید بتوان آن را نماینده کامل معماری دوره تیموری به شمار آورد.
بنای غیاثیه دارای صحن چهار ایوانی است که اطراف آن 32 حجره ...مشاهده کامل متن برای استفاده طلاب در دو طبقه ساخته شده است. در دو طرف در ورودی نیز یک مدرس و یک مسجد احداث گردیده است.
اما مهم‌ترین ویژگی این بنا استفاده گسترده از کاشی معرق جهت پوشش دیوارهاست و از این لحاظ در زمره شاهکارهای قرن نهم هجری به شمار می‌رود.
مدرسه غیاثیه، بنایی با پلان مستطیل و دارای ابعاد 44 در 56 متر می‌باشد ، ایوان بلند ورودی در میانه قاعده‌ی شرقی ایجاد شده است و از انتها به آن ایوان به درون راه میابد پس از ورودی نخستین فضای معماری به درون هشتی چلیپا شکل مدرسه است که بازوی سمت راست آن به مسجد ختم می‌شود.
نسخه ای با خط خوش نسخ که به اِسپَر ایوان قبله نوشته شده است معرف نام معماران تاریخ بنا می‌باشد. بخش انتهای ایوانها، با مقرنس‌ها و قاب گچی نقاشی شده است مزین شده اند.
رویه‌ی دیوارها و زیر طاق‌ها با تلفیق آجر و کاشی آراسته گردیده است. نقش کاشی‌های بنا گل، برگ، و اسلیمی است
این مدرسه با شماره 126 در فهرست بناهای تاریخی و اماکن باستانی ایران در تاریخ پانزدهم دی ماه 1310 ه.ش به ثبت رسیده است.


منبع:
http://4iranian.com/
http://www.negahmedia.ir/
http://www.meisamroudaki.ir/