گاهشماری طبری

گاهشماری طبری

گاهشماری طبری / تبری/ مازندرانی، نوعی از گاهشمار ساسانی است که در آن سال برابر ۳۶۵ روز و شامل دوازده ماه ۳۰ روزه بوده‌است. مبداء آن مرگ یزدگرد سوم در سال ۳۱ هجری بوده و به وسیله اسپهبد «گیل ژاماسپی» از اسپهبدان طبرستان رواج یافته‌است. امروزه نیز در برخی مناطق مازندران کاربرد دارد. از آنجا که دوازده ماه سی روزه برابر سیصد و شصت روز خواهد شد، پنج روز اضافه محاسبه نمی‌شود. پنج روز اضافه هر سال پتک نامیده شده و به آخر سال اضافه می‌شود. اهالی سعی می‌کنند که این پنج روز را در دامان طبیعت به استراحت بگذرانند. به شش روز اضافه سالهای کبیسه ششک گفته می‌شود . درباره مبدا تقویم تبری نظرات متفاوتی ارائه شده‌است و مبدأ آنرا اسپهبدی (۲۴شمسی)، یزدگردی، خراجی (۱۱ق. ه) و یا باستانی می‌نامند. اما آنچه امروزه مشهور است بر اساس محاسبات نصرالله هومند آغاز آن باستانی و برابر با دوم مرداد ۱۳۳سال پیش از هجرت مصادف با پادشاهی قباد ساسانی و حاکمیت فرزندش کیوس بر ساتراپ تبرستان می‌باشد. وی معتقد است که در این سال مردمان تبرستان با برقراری یک روز کبیسه به نام ششک سال را از گردش باز داشتند و از این رو آن را مبدا در نظر گرفت. از اینرو این تقویم با تقویم هجری خورشیدی ۱۳۳ سال تفاضل دارد که بعلت تفاوتشان در سر سال از اول فروردین تا اول مرداد این تفاضل ۱۳۲ سال می‌باشد. ماههای تبری معادل شمسی ۱ – فردینه ما ۲ مرداد – ۳۱ مرداد ۲ – کرچه ما ۱ شهریور – ۳۰ شهریور ۳ – هره ما (غرب مازندران : خره ما ) ۳۱ شهریور – ۲۹ مهر ۴ – تیر ما ۳۰ مهر – ۲۹ آبان ۵ – ملاره ما ۳۰ آبان – ۲۹ آذر ۶ – شروینه ما ۳۰ آذر – ۲۹ دی ۷ – میر ما ۳۰ دی – ۲۹ بهمن ۸ – اونه ما ۳۰ بهمن – ۲۹ اسفند «شیشک» «پیتک» ۳۰ اسفند ۱ – ۵ فرودین ۹ – ارکه ما ۶ فرودین – ۴ اردیبهشت ۱۰- دِه ما ۵ اردیبهشت – ۳ خرداد ۱۱- وهنه ما ۴ خرداد – ۲ تیر ۱۲- نوروز ما ۳ تیر – ۱ مرداد سال تبری دوازده ماه‌است با فردینه ما از ۲ مردادماه هجری خورشیدی آغاز می‌شود و هر ماه ۳۰ روزه دارد. مانند تقویم باستانی دارای پنجه می‌باشد که «پیتک» نام دارد و با پنج روز اول فروردین هجری خورشیدی برابر است و در سالهای کبیسه ۳۰ اسفند با روز کبیسه «شیشک» برابر است. سرسال تقویم تبری با داشتن کبیسه گیری یکنواخت چهارساله نسبت به تقویم رسمی گردان بوده‌است و زمانی که به ۲ مردادماه خورشیدی رسیده‌است از نظر کبیسه گیری با تقویم رسمی هماهنگ شده‌است و سرسال آن تثبیت شده‌است. این روز بعلت تناسب فصلی سرسال گرفته شده و تثبیت گردیده‌است. و از سویی روز کبیسه «شیشک» با این محاسبه با ۳۰ اسفند مطابقت دارد. بنا براین مردم مازندران با شروع سال جدید تبری آیین سنتی فردینه ما را برگزار می‌کنند که در این جشن برنامه‌های مختلفی اجرا می‌شود از قبیل سرنا نوازی، کشتی محلی، نمایش آیینی محلی، موسیقی محلی و پخت آش ترش که یکی از غذاهای سنتی مازندران در مناطق کوهستانی است و ….
گاهشماری طبری
گاهشماری طبری
گاهشماری طبری
گاهشماری طبری
گاهشماری طبری

مطالب بیشتر
[username]

[username] [shamsidatetime]

[postbody]