آدرس : استان آذربایجان شرقی -غرب شهر مرزی جلفا
کلیسای چوپان بنای تاریخی است که درغرب شهر مرزی جلفا، در ساحل رود ارس و در در میان کوههای رسوبی سرخ رنگ در محدوده استان آذربایجان شرقی واقع شده است.
این کلیسا مکان عبادت چوپانان ارمنی ساکن روستاهای اطراف دره شام بوده است.
همانطور که در تاریخچه آن آمده است چون این مکان مورد استفاده قشر ساده و بی‌آلایشی مانند چوپانان بوده بنای آن نیزمانند زندگی آنان ساده و زیبا و بی آلایش است.
گفته شده شاید این کلیسا برای این ساخته شده که چوپانانی که مشغول چرای حیوانات در مراتع هستند برای انجام عبادات خود به روستاهای دره شام مراجعت نکنند.
این بنای تاریخی در قرن ۱۶ میلادی ساخته شده و در سال ۱۸۳۶ میلادی بازسازی گردیده است.
پلان کلیسا از خارج مربعی شکل به ابعاد 7.7 در 5.7 متر است و از داخل صلیبی شکل بوده و کلیسای کوچکی محسوب میگردد و بیش از ده نفر در آن جای نمی‌گیرد. طاق‌های آن نیز به مانند کلیساهای دیگر جناغی شکل است.
ورودی اصلی این بنا در قسمت غربی و محراب آن در سمت شرق بنا میباشد. مصالح بکار رفته در ساختمان این کلیسا ملاط و سنگ است و سطح دیوارهای داخلی آن با گچ پوشانده شده است و پوسته خارجی کلیسا به وسیله سنگ ساخته شده .
این بنا دارای حجاری نمی‌باشد.
این بنا دارای گنبد کوچکی با پلان دایره ای شکل است که بر روی آن چهار نورگیر در چهار جهت گذاشته شده است.
آثار و بقایای بنای ویران شده ای در سمت غرب کلیسا موجود است که احتمالا بخشی ازکلیسا را تشکیل داده است.
در اطراف کلیسا سنگ صلیبهایی بوده که برای نگهداری آنها تعدادی به تبریز منتقل گردیده است.
کلیسای چوپان از جمله بناهای تاریخی ایران است که در فهرست میراث جهانی یونسکو نیز به ثبت رسیده است.
منابع:
http://fa.wikipedia.org/
http://tebyan-zn.ir/Newsl
http://arazbar.ir/
