مسجد جامع قروه

آدرس : ابهر- روستای قروه
روستای قروه در کنار شاهراه تاکستان به ابهر (استان زنجان) واقع شده است. از بناهای تاریخی این روستا «مسجد جامع قروه» است که به «مسجد جمعه» نیز شهرت دارد و مربوط به قرن پنجم هجری مقارن با حکومت «سلجوقیان» است.
این مسجد از آثار دیدنی منطقه به شمار می‌رود چرا که معماری آن در دوره‌ای صورت گرفته است که به بنای مساجد و ساخت و منقش کردن آن اهمیت زیادی داده می‌شده است.
بنای اصلی این مسجد از سه قسمت اصلی که دربرگیرنده گنبد خانه و شبستان در اضلاع شرقی و غربی تشکیل شده است. در حقیقت فضای اصلی مسجد صحن این گنبدی است که دو شبستان را در خود جای داده است.
گنبد زیبای این مسجد بر چهار فیلپوش استوار گردیده است.
بنای گنبدخانه از داخل مزین به تزیینات و کتیبه‌های زیبا است که از متن آن‌ها می‌توان به تاریخ ساخت بنا در سال 413 ه.ق و تاریخ مرمت بنا در سال 575 ه.ق پی برد.
بر روی گنبد سه روزن در سه سمت شرق، غرب و جنوب تعبیه گردیده که علاوه بر تأمین روشنایی بنا، به نوعی می‌توان آنها را نشانگر ساعت‌های آفتابی یاد کرد.
ساختار این مسجد مانند دیگر مساجد دوره سلجوقی ...مشاهده کامل متن به شکل چهار ایوانی است. شبستانهای غربی و جنوبی و بقایای شبستان شرقی از خشت و چینه بنا گردیده است و سقف مسطح وتیرپوش آنها بر روی ستون‌ها‌ی خشتی قرار گرفته بطور کلی شبستان‌های دو طرف گنبد خانه از نظر ساختاری و مصالح دارای معماری کاملا متفاوت با گنبد خانه هستند و مشخص است که آنها در زمان نسبتا دیرتری ساخته شده‌اند این مسجد از آثار ارزشمندی است که قابل مقایسه با شبستان مسجد جامع قزوین است.
کتیبه ای به خط ثلث و کتیبه ای به خط نسخ بر فراز محراب مسجد قرار دارد که با گچ بری‌ها و طرح‌های آجرچینی مزین گردیده است.
نقش‌های داخل گچ بری‌ها از نقش‌ها ، طرح‌های گیاهی دوره آل بویه حکایت دارند. دوران آل بویه در شکل گیری هنر اسلامی نقش به سزایی داشته و به واقع یک دوره رنسانس و نوزایی علمی، فرهنگی و هنری می‌باشد؛ مسجد جامع قروه از جمله بناهایی است که در فهرست آثار ملی در سال ۱۳۴۱ به سبت رسیده است.
آخرین امام جمعه و جماعت این مسجد «آقامیر سیدابوالفضل» حسینی بوده است.

منابع:
http://fa.wikipedia.org/
http://zanjan.ichto.ir/
http://abharonline.org
http://www.negahmedia.ir/