دیزمار نام منطقه کوهستانی و جنگلی است که در حوزه استحفاظی شهرستانهای خدافرین، ورزقان و جلفا در شمال استان آذربایجان شرقی قرار داردکه بخشی از آن با وسعت 68645 هکتار در سال 1390به عنوان منطقه حفاظت شده معرفی شده است.
متصل شدن به مناطق حفاظت شده کیامکی در غرب، ارسباران در شرق منطقه و همچنین پارک ملی زاگاتای جمهوری آذربایجان و ارمنستان در شمال، این منطقه را بعنوان یک کردیدور مهم حیات وحش در سطح محلی، ملی و بین المللی نموده است.
همچنین جریان رودخانه ارس از این منطقه که از چندین کشور سرچشمه گرفته و دارای تنوع گونه ای زیاد بوده این موهبت الهی را دو جندان نموده است.
موقعیت جغرافیایی از جمله شرایط توپوگرافیکی، وضعیت اقلیمی منطقه موجب تراکم شبکه هیدرولوژیکی گردیده و متناسب با پراکنش گونه‌های گیاهی و جانوری آب مورد نیاز در منطقه وجود دارد که 6 رودخانه با جریان نسبتاً دائمی شامل الگنه چای، مرداناقم، قولان، ایشتوبین، دلن سرا و مسن چای می‌باشد.
در منطقه دیزمار 849 گونه گیاهی شناسایی شده که 76 گونه آن اندمیک بوده و بدلیل تنوع تیپ اراضی (کوهستانی، کوهپایه ای و تپه ای) و زیستگاه آبی (ارس و رودخانه‌های فوق الذکر) و خشکی و همچنین وضعیت پوشش گیاهی موجب تنوع و غنای زیستی در منطقه گردیده است که هر کدام از ویژگیهای فیزیکی و بیولوژیکی فوق الذکر از نظر ارزش علمی و اکولوژیکی دارای اهمیت بوده بطوریکه چندین نمونه گردشگری و اکوتوریستی شناسایی و ثبت گردیده است.
تنوع گونه‌های جانوری
حدود 320 گونه با وجود گونه‌های منحصر بفرد نظیر سیاه خروس و شوکا و سایر جانوران نظیرکل و بز وحشی. گراز، خرس قهوه ای ، سیاه گوش، گربه وحشی ، گربه جنگلی ، پلنگ ،روباه ،شغال و گرگ و از پرندگان سیاه خروس قفقازی ، کبک،کبک دری، دراج ، قرقاول ارسباران از ویژگیهای این منطقه می‌باشد.
منبع :http://www.iew.ir/
http://www.nasrnews.ir/
http://as.doe.ir/
http://boomegan.com/
