مسجدجامع مهرپادین با بیش از 900 سال قدمت، از با ارزش‌ترین آثار بجای مانده در شهرستان
مهریز است.
بر اساس متن کتیبه، این مسجد در اوایل سده هشت هجری قمری توسط ˈمحفوظ
بن محمدˈ ساخته شده است و دارای بنایی تک مناره و 2 بخش تابستانه و زمستانه است، در جنب این مسجد نیز امامزاده سید غیاث الدین از فرزندان امام موسی
بن جعفر قرار دارد.
مناره 30 متری تک و منفرد مسجد از اصیل‌ترین عناصر مسجد است.در ارتقاع پنج متری این مناره نیز، کتیبه‌ای از کاشی معرق و به خط نسخ نصب شده که نزدیک به 400 سال قدمت دارد.
شبستان،
ایوان و قسمت‌های دیگر بنا به طور کامل مرمت و بازسازی شده است و دیگر نشانی از آثار قدیم آن اکنون به جای نیست.زیلوهای نفیس و زیبایی وقف این مسجد شده است.
سردر ورودی مسجد آجرکاری است و آرایه خاصی بر روی آن دیده نمی‌شود. مناره مسجد در سمت چپ ورودی قرار دارد و بلندای وضع موجود آن حدود ۲۰متر و قطر آن حدود ۳/۲۰ متر است، البته طبق روایات اهالی محله، ارتفاع مناره تقریباً دو برابر وضع موجود آن بوده است.
ساختار بدنه آن از خشت ساخته شده و سطح بیرونی با ملات کاهگل و آهک اندود شده است. در کمر مناره کتیبه بندواره ای از کاشی معرق
...مشاهده کامل متن به خط نسخ به فاصله ۵ متر از زمین نصب شده است که متأسفانه قسمتی از آن ریخته و آنچه از کتیبه تاریخی آن باقی مانده بدین عبارت است: «تَقَرب اِلی الله تعالی… الی حاج محمد بن….
عمل المحفوظ فی رجـ…». ظاهراً بانی منار و احتمالاً مسجد، و یا قسمتی از آن، محفوظ بن محمد بن الحاج الدین علی است که قبر پسرش علی بن محفوظ بن محمد در مقبره شیخ محمد در خانقاه میبد دیده شد و سنگ قبرش آنجا قرار دارد.
به گفته اهالی در قسمت بالای کاشیکاری کتیبه ای وجود داشته که بر روی آن عبارت: عمل استاد محمد شجاع بنا نوشته شده که در حین مداخلات بازسازی و مرمت از بین رفته است.
پایه مناره به ارتفاع حدوداً ۱/۲۰ متر دارای آجر چینی مدور است. در بدنه مناره منافذی برای تأمین روشنایی و تهویه هوا وجود دارد.
ساختمان مسجد به شیوه تک ایوانی بنا شده و گنبدخانه، ایوان، شبستان، میانسرا و دالان‌ها از اصلی‌ترین فضاهای آن به شمار می‌روند که ایوان و گنبدخانه در ضلع جنوبی قرار دارد.
در فاصله بین ایوان و شبستان، میانسرای ۴ گوشه نا مساوی با ابعاد ۱۰/۷۰ در ۲۰/۵ متر قرار گرفته است. پهنای جلوخان ایوان حدود ۸ متر و کاملاً ساده است.
در اطراف صحن نورگیرهایی مشبک با استفاده از خشت ساخته شده و فضاهای دالان شرقی و غربی ۲ اشکوبه است که فضای اشکوب بالایی به خانم‌ها اختصاص داشته است. محراب مسجد بسیار ساده است و به طور کامل بازسازی شده و در دوطرف آن ۲ فضای کوچک وجود دارد که احتمالاً محل اعتکاف بوده است.
گنبد مسجد به صورت گردچین و آجری است و قطر آن ۱۳/۵ متر و بلندای آن حدود ۸ متر است.
این بنا در تاریخ 1378 در آثار ملی ایران ثبت شده است.
منبع:
http://vista.ir/article/304987
http://www.negahmedia.ir
http://vista.ir/
http://www.irna.ir/fa/
