امامزاده حمزه عرب

کوه حمزه عرب از بهترین و جذاب‌ترین جاذبه‌های گردشگری بیجار است که چشم اندازهای متنوع آن از هر طرف، چشم انسان را خیره می‌کند.
این کوه حدود دو هزار و 640 متر از سطح دریا ارتفاع دارد.
برروی این کوه بلند، سید جلیل القدری از سلسله سادات موسی بن جعفر(ع) در سال 973 هجری شمسی و طبق مستندات به دست آمده، بنا بر وصیت خویش به خاک سپرده شده است که در بین اهالی منطقه گروس مشتاقان فراوانی دارد.
کوه حمزه عرب و در راس آن بقعه تاریخی و چشم اندازهای زیبای طبیعی به گونه ای در دل مردم جای خود را بازکرده اند که حتی پیرمردان و پیرزنانی که راه رفتن برایشان دشوار است، به راحتی برای زیارت و ادای نذر رنج سفر را برخود تحمیل کرده و به زیارت و استفاده از زیبایی‌های خداددادی این کوه می‌روند.
آنهایی که شب را در بالای کوه حمزه عرب به صبح رسانده‌اند، حتما به چشم خود دیده‌اند که زیباترین طلوع خورشید از همین نقطه قابل دیدن است، طلوعی به راستی دیدنی و زیبا که چشم هر بیننده‌ای را خیره می‌کند.
آفتاب با نرمی و متانت خاصی خود را از افق بالا می‌کشد و آسمان به رنگین کمانی از رنگ‌ها تبدیل می‌شود و صحنه‌ای به راستی دیدنی و تماشایی خلق می‌شود که همانند آن را در هیچ جای دیگر نمی‌توان دید.
در سال‌های دورتر اهالی روستاهای اطراف ...مشاهده کامل متن قبل از چیدن علف و جمع آوری گندم همگی جمع شده و گوسفندی قربانی می‌کردند و شبی را به زیارت حمزه عرب می‌رفتند و همانجا مراسمی برگزار می‌کردند تا فقیر و غنی در کنار هم و با توسل به بزرگان دین کار جمعی خود را که کشاورزی است، متبرک کنند و البته رفت آمدها در آن موقع اغلب با الاغ و یا پیاده صورت می‌گرفت.
این کوه در تمام مدت سال پذیرای عاشقان طبیت و حضور خسته دلانی است که به نیت زیارت، سختی صعود را با دل و جان می‌خرند تا ساعتی در صحن باصفای امام زاده، با خدای خود خلوت گزینند و پس از ادای نماز صبح، طلوع زیبای خسرو خاوران را بر فراز بام ایران نظاره گر باشند، کوهی که قامت بلند و رفیعش سر بر آسمان می‌ساید و انسان را به خدا نزدیک و نزدیکتر می‌کند.
بر اساس گفته پدر بزرگ 118 ساله بیجار مرحوم حبیب ا... خادمیان که خانواده اش چندین نسل عنوان خادم افتخاری حمزه عرب را داشته و بعدها واژه خادمیان را برای نام خانوادگی خود انتخاب کرده اند در زمان حضور امام رضا (ع) در ایران، فردی به نام سید اسماعیل به منطقه می‌آید که قبرش در نزدیکی روستای چنگیز قلعه موجود است.
سید اسماعیل پسری به نام سید حمزه داشته که دارای کراماتی بوده، او در بلندترین قله بیجار که در حال حاضر حمزه عرب نامیده می‌شود، اقامت می‌کند و بعد از وفات در همان مکان دفن می‌شود.
آنچه مسلم است موقعیت این کوه به علت تسلط کامل به منطقه و اینکه در قله آن قسمت هایی از استان‌های همدان، زنجان و آذربایجان غربی کاملا معلوم و به تمامی منطقه گروس و دشت قروه احاطه کامل دارد، چه در گذشته و چه در حال حاضر مهم بوده و هست.
قبر امام زاده داخل یک چهار طاقی قرار دارد و تاریخ دقیق بنای اولیه چهار طاقی معلوم نیست، تا دو سه سال قبل، خشکه چینی اطراف بنا برداشته نشده بود,معماری خشکه چینی در مناطق کوهستانی ایران متعلق به هزاران سال قبل است و در حال حاضر فقط در منطقه اورامان مشاهده می‌شود.
طول و عرض چهار طاقی از بیرون 6/25 * 6/25 متر و از داخل بدون در نظر گرفتن فضای میاندری ها، 4/10 * 4/10 متر است یعنی ضخامت دیوارها و جرزهایی که وزن طاق‌های اصلی و گنبد را تحمل می‌کند، حدود دو متر است و بنا فاقد سرداب می‌باشد چهار طاقی دارای چهار در رو به جهات اصلی (یعنی شمال، جنوب، شرق و غرب) است که فعلا در شمالی آن مورد استفاده قرار می‌گیرد و بقیه مسدود شده است.
بر روی دیواره سنگی قسمت جنوبی قله، آثار چند پله قدیمی که در دل کوه تراشیده شده اند، دیده می‌شود و کمی پایین‌تر چشمه کوچکی جاری است و اطراف چشمه را درختان کهنسال بید، احاطه کرده اند.
طبق گفته عباس ثقفی یکی از اعضای هیات امنای بقعه متبرکه امام زاده حمزه عرب, قدیمی‌ترین کتیبه موجود متعلق به 400 سال قبل، یعنی زمان صفویه است و بر اساس متن کتیبه دوم که در سال 1251 هجری شمسی نوشته شده، این بنا به وسیله یار محمد و کربلای فتح اله تعمیر شده است.
در حال حاضر چهار طاقی اصلی به منظور حفظ بنای اولیه، داخل یک چهار دیواری مکعب شکل سنگی به صورت زیگورات درآمده است.
مراحل ثبت این امامزاده متبرک در لیست 20 امامزاده شاخص کشور انجام گرفته است.
منبع:
http://isna.ir/fa/news/92122013027
http://danesh57.mihanblog.com/post/468
http://www.mehrnews.com/news/1564824
http://www.irna.ir/fa/News/81079633
http://www.yjc.ir/fa/news/3622716