سنگ نبشته ساسانی

تخته سنگ بسیار بزرگی بنام (( سوروشکن داشی )) در فاصله 150متری غرب کهنه قلعه در کمرکش ارتفاع غربی دره (( نوروز یاماجی )) در داخل باغ نوروز درست مقابل کهنه قلعه وجود دارد که حاوی نبشته ای به ابعاد 30/2*10/2 سانتی متر در دو ستون 15 سطری در چب و یک ستون 6 سطری در سمت راست ، مجموعا 21 سطر به خط پهلوی عهد شاپور دوم ساسانی بر روی آن حکاکی شده است .
این سنگ نبشته در تابستان 1345 شمسی توسط آقای کامبخش فرد ، باستان شناس ایرانی در خیاو کشف گردید سیاهه و دست نویس و عکس از این کتیبه برای خواندن مطالبش در اختیار چند نفر از متخصصین خط شناس در دانشگاه تهران و خارج از کشور در سال 1346 شمسی قرار داده شد و در یبن آنها آقای دکتر گیرد گروپ آلمانی باستان شناس معروف موفق به ترجمه متن حک شده بر روی این سنگ شد و شخصا به منظور کسب اطلاع بیشتر از صحت متن کتیبه در تابستان 1346 به مشکین شهر آمده و از نزدیک مطالعاتی انجام داده است .
مضمون این نوشته در مورد فرمان و تاریخ ساخت قلعه است که به نرسه هرمزد نوشته شده است .
این سنگ نبشته به مرور زمان در نتیجه فرسایش طبیعی و غیر طبیعی از جمله روشن کردن آتش در زیر آن و کندن زیر آن توسط حفارات غیر مجاز به اعتقاد واهی و خرافی عده ای مبنی بر وجود گنجینه در یزر این سنگ ، سبب شده لایه‌های سطحی این سنگ و نوشته‌های روی آن تقریبا از بین برود .
سنگ نبشته‌ی پهلوی شاپور دوم ساسانی لفظ به لفظ به خط فارسی و لاتین برگردانده شده و هزوار شهای آن مشخص و با نهادن پازند آنها در میان دو پرانتز برای مطابقت با متن پهلوی تحت الفظی ترجمه شده است این ترجمه به قرار زیر است .

"به ماه مهر در سال
27 شاهپور شاهان
شاه . آنکه بود پسر اورمزد شاه . آنگاه
من نرسه هرمزد . من
گفتم که این دژ فرخ ( فرهید )
دخوخلی (؟) آنکه من فرکندم ( ساختم )
به نام آنکه یزدان دانستم و ( قلعه ) را
شاهان شاه به 6 سال
به فرجام کردم چنین ( ببین )

شهریار بزرگ آزاد مرد
هر که از این پس راد باشد ( هر که پس از من راد مرد باشد )
این دژ پسند ز دیگر ( اگر این قلعه را پسندد )
......
از من بر روان او آفرین باد
..... پیش
یک کند ( بفرستد )
هر که نپسندد
یک دیگر دژ ( یک قلعه دیگر )
کند که از این
بهتر
بود ( باشد )"

منبع:
http://www.panosavalan.com/userphotos/InterPhoto.php?id=1347
http://vista.ir/
http://www.ichodoc.ir/