قدمت
خانه دستمالچی به
دوره پهلوی اول بر می‌گردد که در استان
اصفهان، شهر
کاشان، خیابان محتشم، کوچه درب گلدان قرار گرفته است.
بنای
خانه دستمالچی از جمله خانه‌های قدیم
کاشان می‌باشد که فاقد بخش‌های اندرونی و بیرونی می‌باشد. معماری بنا به صورت چهار طرف ساخت بوده و از فضاهای مهم معماری این خانه می‌توان به سرداب، شاه نشین،
ایوان تابستانی و حوض‌خانه اشاره نمود.
این خانه دارای تزئینات رسمی بندی ساده گچی در
ایوان و طاقچه‌ها می‌باشد.
بنای خانه دارای یک حیاط بزرگ بوده که سه مجموعه فضایی مهم در سه جبهه جنوب غربی، جنوب شرقی و شمال غربی آن قرار گرفته اند. جبهه شمال غربی که مهم‌تر از بقیه جبهه‌ها به نظر می‌رسد دارای ارتفاع معادل دو طبقه و از دیگر جبهه‌های حیاط بلندتر می‌باشد.
این مجموعه دارای یک
ایوان وسیع با شاه نشین می‌باشد که از طریق دو کفش کن با دو اتاق در طرفین خود در ارتباط می‌باشد. در طبقه دوم این اتاق ها، دو اتاق دیگر وجود دارد که مانند دو اتاق پایین از یک طرف
...مشاهده کامل متن به حیاط و از طرف دیگر به کفش کن‌های مجاور ایوان باز می‌شوند.
ایوان به فضاهای کفش کن طرفین خود متصل می‌باشد به صورتی که مجموعه ایوان و دو فضای کفش کن و شاه نشین را می‌توان فضای نیمه باز صلیبی شکلی تصور کرد. سقف ایوان تزیینات یزدی بندی زیبائی دارد و نمای آن از خط آسمان نمای این جبهه ساختمان به شکل قوس بیرون زده و به این ترتیب ایوان شخصیت ویژه ای در کل نما یافته است.
در جبهه مقابل، یک تالار با دو اتاق در طرفین آن قرار دارد که هر سه این فضاها به یکدیگر باز می‌شوند و فضای یکپارچه و طویلی را بوجود می‌آورند که البته تالار از فضاهای طرفین خود بلندتر است.
به نظر می‌رسد این بخش نوسازی شده باشد.
در میانه جبهه جنوب غربی، ایوان ستون دار با نمایی متفاوت مشاهده می‌شود که با تالارهایی در دو طرف خود ارتباط دارد و وجود دو ستون در انتهای آن شاه نشین زیبایی را پدید آورده است.
هر یک از تالارها نیز، خود دارای شاه نشین می‌باشند. ترکیب دو تالار با یک ایوان در میانه از ترکیبات نادر در خانه‌های سنتی می‌باشد. در جبهه جبهه شمال شرقی، ایوان کم عمق ستون داری در میانه و طاق نماهایی در طرفین آن با تقسیماتی مشابه نمای روبرو قرار گرفته اند و خطوط آسمان دو نمای شرقی و غربی یکنواخت و هم ارتفاع می‌باشند.
سرداب‌های وسیعی در زیر جبهه‌های جنوب شرقی، جنوب غربی و شمال غربی حیاط قرار دارند که از ویژگی‌های این خانه به شمار می‌آیند و دسترسی به همه آنها از داخل حیاط صورت می‌گیرد.
سرداب جبهه شمال غربی شامل تالاری بسیار وسیع با دو اتاق در طرفین آن می‌باشد و سرداب جبهه جنوب غربی از دو تالار تشکیل شده که دالانی آنها را به یکدیگر مرتبط می‌سازد.
در زیرزمین جبهه جنوب شرقی نیز سه فضای متصل به هم قرار دارند. در میانه حیاط یک حوض به شکل هشت و نیم هشت و دو باغچه وسیع در دو سوی آن مشاهده می‌شوند که ترکیبی خاص در امتداد محور اصلی حیاط بوجود آورده اند.
تنها ورودی خانه در گوشه شرقی آن قرار دارد.
این خانه در تاریخ دهم خرداد هزار و سیصد و هشتاد و دو با شماره ثبت نه هزار و بیست و هفت به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید.
منابع :
http://arthut.co/
http://www.kashanica.com/
http://fa.wikipedia.org/
http://www.persian-click.ir/
http://khorasannews.com/
