توضیحات

ویرایش
مردم لرستان با سرمای زمستان خوراکی‌ها و آذوقه زمستانی خود و دامهایشان را در فصول بهار و تابستان پیش بینی و انبار می‌کنند. برای جشن زمستانی شب چله هر خانواده گوسفندی یا لااقل بوقلمونی را به قول خودشان به بند می‌گیرند که چنین گوسفندانی را "کشتی" Koshtye می‌گویند و چندین ماه از آنها مواظبت و خدمت می‌کنند تا چاق و پروار شوند.
به غیر از کشتی شب چله نوع مرغوبی از گندم را در شیر و نمک و زردچوبه می‌خوابانند و سپس خشک می‌کنند بنام گنم شیر (گندم شیر) . یک روز به اول زمستان مانده گندم‌های آماده شده را روی آتش گرما می‌دهند وآنها را "گنم برشته" می‌گویند.
گندم برشته‌ها را با شاهدانه، کنجد، مغز گردو، و کشمش و یا مویز مخلوط کرده برای شب چله آماده می‌کنند. هر خانواده نیز یک خربزه با هندوانه از تابستان برای شب چله نگهداری می‌نمایند.
در این شب جشنی خانوادگی بر پا می‌کنند که این خود در تحکیم دوستی و محبت بین افراد خانواده بسیار مفید و موثر است. در این شب و در کانون گرم خانواده پدربزرگ و مادربزرگ خانواده خاطرات و قصه‌های شیرینی را برای اعضای خانواده تعریف می‌کنند.
در این شب که افراد خانواده دور هم جمع هستند فال چل سرو بازار گرمی دارد.
در خرم ...مشاهده کامل متن آباد چله بزرگه را چهل روز از اول دی ماه تا دهم بهمن ماه حساب می‌کنند و چله کوچک را بیست روز از دهم بهمن تا آخر بهمن ماه می‌دانند و اعتقاد دارند چله کوچک بسیار سردتر، پرسوزتر از چله بزرگ است.
مردم می‌گویند که چله کوچک گفته است اگر طول عمرم به اندازه عمر برادر بزرگم می‌بود دایا را در ورتاووه و بچه را در گاوواره از سرما خشک می‌کردم. چهار روز آخر چله بزرگ و چهار روز اول چله کوچ را چارچار نامیده اند و مثلی دارند که می‌گویند :
چارچاره، آوو گل داره « چهار و چهار است، آب بالای درخت است» یعنی شاخه‌های درختان آرام آرام نرم و آبدار می‌شوند.
بعد از چارچار نوبت ششله اسن که می‌گویند:
چارچار رت و ششله اوما « چهار و چهار رفت و شش روزه آمد»
در شب چله نوجوانان و جوانان محله‌های مختلف در گروه‌های دو تا سه چهار نفری بر پشت بام خانه‌ها می‌روند و از مسیر دودکش بخاری‌های خاموش دیواری قدیمی خانه‌ها و یا جلو پنجره‌ها شال می‌فرستند و با خواندن ترانه مخصوص این شب تقاضای تنقلات و آجیل شب چله را می‌کنند.
شش روز آخر چله کوچک را ششله می‌گویند و بعضی عقیده دارند که یک روز آخر چله کوچک و پنج روز بعد از آن را ششله می‌گویند. در این شش روز سرما به قدری شدید است که همی Hamye و ممی Mamye پسران دایا وقتی به شکار می‌روند از سوز سرما خشک می‌شوند و دیگر به خانه برنمی گردند، که در این موقع است دایا عصبانی می‌شود و به سر و سینه خودش می‌زند و یقه پیراهن و گردنبند خودش را پاره می‌کند.
در این موقع اگر تگرگ ببارد می‌گویند گردنبند دایا پاره شده است. خلاصه دایا در این شرایط ناامیدی نیم سوزی از اجاق برمی دارد و پرتاب می‌کند. عقیده بر این است که اگر نیم سوز در خشکی بیفتد سالی که در پیش است بسیار گرم و خشک سالی است و چنانچه در آب بیفتد سالی خوش و پر باران در پیش است.
پنج روز که از چله کوچک بگذرد می‌گویند زمین نفس دووزنه Nafas duzana (نفس دزدانه) زده و علامت آن گرمی هوا است. پنج روز بعد از آن زمین نفس آشکار می‌زند که این تقریباً دهم اسفند است که نشانه‌های بهار کم کم پیدا می‌شود.
مردم لرستان کلاً عقیده دارند چهل و پنج روز که از زمستان گذشت یعنی در روز پانزدهم بهمن ماه هوا رو به گرمی می‌رود و می‌گویند « چل و پنج اشگس». البته نباید آب و هوای سه گونه ای را در لرستان نادیده گرفت، یعنی چنانچه اگر شمال آن سرد و یخبندان باشد مرکز آن یعنی خرم آباد و اطراف آن معتدل و جنوب آن که همجوار خوزستان است کاملاً گرم است.
ساییق [1]Sayyqa و الماسه Almasa در لرستان روزها و شبهای سرد و یخبندان زمستان را که هوا کاملاً صاف و آفتابی است «ساییقه» می‌گویند.
چنین روزهایی در حالیکه آسمان صاف و بدون ابر است، ذراتی سرد و سوزنده از آسمان می‌بارد که طلایی رنگ و براق هستند و روی هم بار می‌گیرند که می‌شود آنها را مثل برف تازه باریده جمع کرد.
این ذرات که مثل الماس می‌درخشد الماسه نام دارند. این سرما ریزه‌ها معمولاً در مناطق سردسیر لرستان می‌بارند.
منبع :http://kasiyan.persianblog.ir/tag
قلعه فلک الافلاک

قلعه فلک الافل...

فَلَک‌الافلاک یا دژٍ شاپورخواست قلعه‌ای تاریخی در مرکز شهر خرم‌آباد در استان لرستان است. فلک‌الافلاک با نام قلعه دوازده برجی هم شناخته می‌شود. قلعه فلک‌الافلاک بر فراز تپه‌ای مشرف به شهر خرم‌آباد و در نزدیکی رودخانه خرم‌آباد قرار گرفته و چشم‌گیرترین اثر تاریخی و گردشگری درون شهر خرم‌آبا...

اطلاعات | نقشه
پل شاپوری‌

پل شاپوری‌

این پل در قسمت جنوبی شهر خرم آباد واقع شده است. و عامل ارتباط غرب استان ( طرهان ) با شرق و از آنجا به خوزستان و تیسفون ( پایتخت ساسانیان ) بوده است . احتمالاً جهت توزیع آب نیز مورد بهره برداری قرار می‌گرفته است. طول پل 312 متر،و ارتفاع آن75/10 متراست که از 28چشمه طاق و 27پایه تشکیل شد...

اطلاعات | نقشه
مسجد جامع خرم آباد

مسجد جامع خرم ...

مسجد جامع خرم آباد در سال ٩۷۰هجری قمری به دستور (شاه پرور سلطان)_ دختر (آغور بیک) (همسر شاه رستم از اتابکان لر کوچک ) ساخته شد. این مسجد در سال ۱۱۱۰هجری قمری به دستور شاه سلطان حسین صفوی تعمیر شد و سنگ نوشته مربوط به این فرمان هم اکنون در بخش سنگ نوشته‌های تاریخی ( دژ شاهپور خواست ) ن...

اطلاعات | نقشه
خانه آخوند ابو

خانه آخوند ابو

در مرکز شهر خرم‎آباد در سایه‌‏سار ضلع‌غربی قلعه فلک‏‌الافلاک بنایی زیبا مربوط به اوایل دوره پهلوی قرار دارد. این اثر ارزشمند یکی از قدیمی‎ترین خانه‏‌های شهر خرم‎آباد محسوب می‎شود که در سالهای اخیر توسط سازمان میراث فرهنگی مرمت شده و در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. منطقه لرستا...

اطلاعات | نقشه
حمام گپ ( آسیا )

حمام گپ ( آسیا...

حمام تاریخی گپ (آسیا) که بخش اصلی آن بر روی چهارستون سنگی قرار گرفته ، در دوران قاجاریه ساخته شده است . این حمام به وسیله چند پله ارتباطی از خیابان مجاور (خیابان حافظ) به سربینه مرتبط می‌گردد که در حدود سه متر از سطح خیابان پائین‌تر است. در گوشه شمال شرقی ورودی حمام گرم (در حد فاصل ح...

اطلاعات | نقشه
رودخانه خرم‌آباد

رودخانه خرم‌آب...

در تاریخ رویایی لرستان همیشه سخن از رودخانه ای است که سالها نقل داستانهای گذشتگان بوده و تاریخ مردم خرم آباد در کنار این ساحل رودخانه ای شکل گرفته این رودخانه دایمی است با طول 80 کیلومتر از ریزابه‌های بسیاری که همگی آن‌ها از ارتفاعات پیرامون خرم‌آباد سرچشمه گرفته‌اند ؛ پدید می‌آید . ...

اطلاعات | نقشه
دریاچه کیو ( کی یو )

دریاچه کیو ( ک...

این دریاچه در شمال غربی شهرستان خرم آباد و در کنار پارکی به همین نام واقع است. آب این دریاچه از چشمه‌ای که در زیر آن قرار دارد تامین می‌شود. مساحت دریاچه کیو 7 هکتار و عمق آن بین 3 تا 7 متر است. کیو در گویش لری به معنی کبود رنگ و آبی است و علت نامگذاری آن آب زلال و عمق دریاچه‌است که به...

اطلاعات | نقشه
آبشار نوژیان

آبشار نوژیان

آبشار نوژیان یکی از مرتفع‌ترین آبشارهای ایران در 51 کیلو متری جنوب شرقی خرم آباد ،بخش پاپی واقع شده است و دارای ارتفاع 95 متر و عرض تاج پنج متر است. این آبشار زیبا در کنار روستای قدیمی و منحصر به فردی به همین نام قراردارد.روستای نوژیان تقریبا در 40 کیلومتری خرم‌آباد واقع شده و بین کوه ...

اطلاعات | نقشه
مشاهده تمامی جاذبه های گردشگری
موسیقی محلی لرستان

موسیقی محلی لر...

موسیقی لری با موسیقی "ردیف دستگاهی" پیوند نزدیکی دارد . بخش مهمی از این موسیقی از طریق کمانچه و کمانچه نوازی محلی در موسیقی رسمی ایران "ردیف" نیز تأثیر گذاشته است . اغلب موسیقی‌های محلی لرستان در دستگاه ماهور و بیش‌تر با ساز کمانچه اجرا می‌شوند . موسیقی‌های لرستان به چهار بخش موسیقی ک...

اطلاعات
آش ترخینه

آش ترخینه

نخود و لوبیا 1 لیوان، عدس 4/3 لیوان ،کشگینه نیم کیلو، پیاز داغ نصف لیوان، سبزی آش نیم کیلو، نمک و فلفل و زرد چوبه به میزان لازم ،نعناع داغ وپیاز داغ برای تزیین. طرز تهیه کشگینه (ترخینه) : بلغور گندم 1 لیوان ، کشک ۱ لیوان (یا دوغ 3 لیوان)، 1قاشق سبزی کوهی معطر، همه را با هم می‌جوشانیم ت...

اطلاعات
لباس محلی لرستان

لباس محلی لرست...

پوشش زنان لر نمادی از هویت و فرهنگ این دیار پوشاک زنان لر بنا به موقعیت اجتماعی ، اقتصادی و از طرفی شرایط سنی از ویژگی‌های مشخصی برخوردار است . پوشاک زنان جوان لر با پارچه‌های الوان در رنگها و طرح‌های شاد با سربندهای زیبا و رنگی می‌باشد . زنان مسن‌تر پارچه هائی به رنگ تیره و طرح ای س...

اطلاعات
بازی دال پلو

بازی دال پلو

دراین بازی چند نفر به دو دسته تقسیم می‌شوند که معمولاً دو دسته سه نفری یا بیشتر می‌باشند. هر دسته بفاصله ۱۰ الی ۲۰ متر دورتر از یکدیگر و روبروی هم قرار می‌گیرند. هر دسته در جایی که ایستاده‌اند سه عدد سنگ بعنوان هدف که هر یک تقریبا بطول ۲۵ و بعرض ۱۵ سانتی متر می‌باشد طوری در محل خود (رو...

اطلاعات
بازی کلو رونکی

بازی کلو رونکی

کلورونکی یکی از محبوبترین بازی‌های محلی است که تعداد بازیکنان آن بایستی حتما جفت باشند.مثلا دو دسته ۶ نفری که جمعا ۱۲ نفر شوند. در گروه اول که هر نفر کلاهی بسر دارد (یا اگر کلاهی در دسترس نباشد با دستمال چهار گوشی که ۴ گوشه اش را گره زده اند و بر سر می‌گذارند کلاهی درست می‌کنند) افراد ...

اطلاعات
گویش  محلی لرستان

گویش محلی لرس...

گویش‌های لُری نزدیک‌ترین گویش‌های ایرانی به زبان فارسی هستند.زبان لری همانند زبان فارسی نواده‌ای از زبان پارسی میانه استو واژه‌های آن همانندی بسیاری با فارسی دارد.. ریشه زبانهای ایرانی لری-بختیار مانند زبان فارسی به پارسی میانه(پهلوی ساسانی) و از طریق پارسی میانه به پارسی باستان(زبان هخ...

اطلاعات
شنبه به در و سیزده به در

شنبه به در و س...

مردم اولین شنبه سال را از بامداد یا بعد از صرف ناهار به باغ و صحرا مى‏روند. در این روز اغلب زنان و دختران در مکان‏هاى نظر کرده و مورد احترام «ننو» کوچکى به نیت بخت‏گشایى و حاجت روایى مى‏بندند. اگر پس از ساعتى باد خاشاک یا پَر کاهى در آن مى‏ریخت نشانه آن بود که حاجت روا خواهد شد. مردان...

اطلاعات
آیین عروسى

آیین عروسى

در هر یک از مناطق مختلف لرستان آیین‏نامه‏هاى عروسى [نحوه جشن عروسى و آداب و رسوم مربوط به آن] به شیوه‏اى خاص برگزار مى‏شود. مراسم عروسى گرچه داراى وجوه مشترک فراوانى است ولى از نگاهى دیگر ویژگى‏هاى خاص آئینى هر منطقه را داراست که نمایانگر خصوصیات دینى ـ فرهنگى و گاه جغرافیایى قوم و طای...

اطلاعات
مشاهده تمامی آداب و رسوم
چیت

چیت

چیت یکی از رایجترین دست بافته‌های زنان عشایر لرستان بوده که در میان همه عشایر لرستان به همین نام موسوم است. مواد اولیه مورد نیاز برای این دست بافته نی، پشم و مو است. به دلیل وفور "نی" در زیست بوم قشلاقی عشایر، این وسیله درمنطقه گرمسیر بافته می‌شود. چیت تقریباً با اندکی تغییر در میان ...

اطلاعات
فرش بافی

فرش بافی

قالی بافی و فرشهای سنتی لرستان جز بافته‌های سنتی ایران است که در زمره فرشهای هندسی قرار داشته و به صورت ذهنی بافته می‌شوند. از ویژگی‌های مهم آنها استفاده از طبیعت، محیط اطراف، باورها، عقاید و رسوم محلی در طراحی نقوش این گونه قالی است. سابقه فرش بافی در لرستان را با توجه به نمونه‌های مو...

اطلاعات
گیوه دورزی

گیوه دورزی

گیوه دوزی یکی از صنایع دستی رایج در لرستان است. گیوه از دوقسمت اصلی "زیره" و "رویه" تهیه می‌شود. ساخت زیره به وسیله دو لایه چرم که یکی از آنها توسط اشخاصی به نام "آجیه کو" با نخهای نسبتاً ضخیمی آج انجام می‌شود. پس از آج با استفاده از لایه‌های مقوا و چرم زیر آجیه شده دوره دوزی و آماده ...

اطلاعات
ماشته

ماشته

لرستان با قدمت تاریخی و دیرینه در زمینه‌های مختلف دارای صنایع‌دستی بی‌نظیری است که تنوع آن در کمتر نقطه‌ای از کشور مشاهده می‌شود.ماشته مهمترین و اصیل‌ترین دستبافت لرستان است که با دار مخصوصی به نام "جیلا" بافته می‌شود. این دست بافته از چهار قطعه نواری شکل به عرض 50 سانتی متر و به طول ...

اطلاعات

اعتقادات مردم لرستان (1)
عقاید و باورهای هر قوم یا ملتی ریشه در عمق فرهنگ آن مردم دارد،بویژه اگر آن قوم دارای پیشینه و تاریخی کهن نیز باشد.در بین مردم لرستان نیز همچون دیگر نقاط ایران برخی باورها و اعتقادات بین گروهی از مردم (خصوصا مسن ترها) وجود دارد که یافته‌های امروزه بشری برخی از دلایل اخلاقی ... ادامه مطلب

شبکه اجتماعی گردشگری تیشینه

اطلاعات بیشتر...
[posttitle]

[posttitle]

[postbody]

مشاهده مطلب