اقلیم : معتدل
موجان روستائی در استان
قم بخش خلجستان میباشد که البته آب و هوای
موجان بسیار متفاوت‌تر از
قم می‌بـاشد و همسایگانش روستاهای وشاره ، زیزیگان، سرخده، وشاره،
بهارستان(خراب سابق) و جوزه میباشد که
موجان همچون نگینی بین این روستا هامیدرخشد.
اطراف روستا را ازهمه طرف کوه‌ها
...مشاهده کامل متن در بر گرفته اند. فاصله روستا تا شهر قم حدودا" هشتاد کیلومتر و تا شهر تفرش حدود بیست و پنج کیلومتر میباشد. معرفی کتاب: خلجها یادگار ترکهای باستان این کتاب حاصل پژوهش آقای علی اصغر جمراسی (فراهانی) است که در سال ۱۳۸۵ توسط نشر پیام پویا به چاپ رسیده است.
هدف از نوشتن این کتاب بنا به نظر مولف تدوین اثری مستقل، پیرامون تاریخ قوم خلج و تولید ادبیاتی در این حوزه در راستای پاسخگویی به نیازهای دانشوران ترک شناس است.
اما شاید مهمتر از همه این موارد هدف اصلی می‌تواند آشنا کردن مخاطبین و خلج زبانها با تاریخ گذشته خویش و ایجاد انگیزه جهت تقویت هویت فرهنگی آنان باشد.
از این حیث که قوم خلج دارای فرهنگ و آیین مستحکم و قوی بوده که از غنای تاریخی کهن برخوردار میباشد.
روش تحقیق در این کتاب بر پایه گردآوری اطلاعات کتابخانه ایی است. این کتاب از نظر ساماندهی مطالب علاوه بر پیشگفتار از یازده فصل تشکیل شده است که اهم مطالب آن عبارتست از: مفاهیم لغوی، اصطلاحی، مکانی و نژادی اقوام خلج، جایگاه و موقعیت خلج ها، نقش این قوم در طول تحولات تاریخی حکومتها، گروه بندی‌های داخلی خلجها و آثار تاریخی، فرهنگ و آداب به جا مانده از خلج ها.
خلج به معنای محل و قوم است و یکی از اقوام بیست و چهارگانه ترک محسوب می‌شود که دارای فرهنگی غنی و کهن میباشد. این قوم چهارده قرن پیش به اتفاق توخسی‌ها و چیگیل‌ها که شاخه ای از خلجها بودند قسمتی از اتحادیه عظیم خلج را تشکیل می‌دادند.
خلجها پیش از اسلام تا قرن هفتم میلادی در یک موقعیت جغرافیایی واقع در ترکستان بزرگ، از غرب به شرق بین فرغانه، تالاس، سمرقند، بالاساقون، اوچ تورفان و از شمال به جنوب از حوالی دریاچه بالخاش تا تخارستان، ایسی گول و ایلی سفلی سکونت داشته اند.
خلج همواره در طول تاریخ به کثرت قوم و جمعیت شهرت داشته است. مورخین ایرانی و عرب نیز همواره اسم این قبیله را کنار سایر اقوام امثال هندی ، افغانی و ترک به صورت جداگانه آورده اند.
اویغورها با استعانت خلجها مغولستان را تسخیر کرده و در سال ۷۴۵ میلادی دولت اویغور را بنیان گذاشتند. این امپراطوری به مدت یک قرن دوام آورد ولی بعدها خلجها بر علیه آنها قیام کردند ولی شکست خورده و مجبور به مهاجرت از ترکستان شرقی به غربی شدند.
از این تاریخ به بعد خلجها حیاتی توام با پراکندگی و تفرق را گذراندند و در همین تاریخ بخشی از خلجها از ماوراءالنهر عبور کرده و به سمت خراسان بزرگ مهاجرت کردند.
از اوایل قرن دهم میلادی همزمان با پذیرش اسلام توسط اقوام خلج بخشی از خلجها به خدمت سلطان محمود غزنوی درآمدند و توسط وی در مناطقی از خراسان بزرگ از جمله ابیورد مسکن گزیدند.
اما با جانشین سلطان محمود یعنی مسعود غزنوی نتوانستند مماشات نمایند لذا در جنگ دندانقان از طغرل سلجوقی حمایت نمودند و پس از شکست مسعود غزنوی و فرار او به سمت هند بخش عظیمی از قوم خلج همراه با طغرل سلجوقی بر اساس دعوت خلیفه عباسی به مرکز ایران آمدند و در نواحی ری، ساوه، همدان و اصفهان ساکن شدند.
تحقیقا خلج‌های ساکن خلجستان استان قم و مرکزی از بازماندگان سپاهیان سلجوقی هستند که پس از تحمل رنج‌های طاقت فرسا در این مکان ساکن شده اند. در حال حاضر خلجها در نواحی بین قم ، ساوه، تفرش و آشتیان که به خلجستان معروف است اقامت دارند که جمعیت آنها در سراسر ایران حدود پنجاه هزار نفر است که به زبان و گویش خلجی سخن می‌گویند و علی رغم محصور بودن در میان سایر اقوام، فرهنگ و آیین خود را حفظ نموده اند.
منبع علی اصغر جمراسی(فراهانی). خلجها یادگار ترکهای باستان، انتشارات پیام پویا، 1385
