دهاقان از شهرستانهای استان اصفهان است ,این شهرستان دارای سه دهستان به نامهای قمبوان، موسی آباد و همگین است , این شهر مرکز شهرستان سِمیرُم سُفلی یا دهاقان است.
دهاقان دارای آب هوای سرد و کوهستانی با زمستانهایی سرد و تابستانهایی نسبتاً معتدل میباشد.
منطقه شمال و شرق دهاقان که ناحیه ای است نیمه خشک، میزان بارندگی نسبت به قسمت جنوبی و غربی کمتر و دارای دشتی نسبتاً وسیع و مناسب برای فعالیت‌های کشاورزی و دامپروری است.
منطقه جنوب و غرب دهاقان ناحیه ای است کوهستانی با تپه‌ها و کوههای مرتفع که میزان بارندگی و رطوبت آن ، نسبت به منطقه شمال و شرق بیشتر است.
وجه تسمیه ای که برای دهاقان ذکر شده، بسیار است که براساس قدمت شهر و شواهد موجود دو نظر مستند و پسندیده‌تر به نظر می‌رسد:
دهاقان از واژه دهقانان (جمع دهقان) که به معنای ده نشین، در مورد هر ایرانی اعم از شهری و روستایی و مالک به کار می‌رفته گرفته شده است.
در فرهنگ آبادی‌ها و مکانهای مذهبی کشور نیز در مورد دهاقان واژه دهقان به کار رفته است.
دهاقان معرب «دهاگان» است. دهاگان از دهگان به معنی محاسب و دهدار مشتق شده است. بر واژه دهگان الف تحسین افزوده شده و به دهاگان بدل گردیده که معرب آن دهاقان است.
اکثر مردم دهاقان به زبان فارسی و برخی از آنان به زبان ترکی تکلم می‌کنند.
دین اکثری مردم اسلام و مذهب آنان شیعه‌است.
پوشش مردان دهاقان از قدیم‌الایام پیراهن و تنبان (نوعی شلوار) و گیوه برای پای پوش و کلاه نمدی بود
لباسهای بافتنی گرمکن و شال و کلاه نیز از لباسهای مرسوم این شهرستان میباشد.
مردان شال را به کمر و ساق پای خود می‌بستند تا در برابر سرمااز خود حفاظت کنند.
امروزه بیشتر افراد سالخورده از این لباسهای سنتی استفاده می‌کنند,زنان هم از چادر و روسری استفاده می‌کنند.
شغل مردم دهاقان از قدیم کشاورزی ودامداری بوده است.
مناطق کشاورزی دهاقان شامل مزرعه برآفتاب (در گویش محلی «براُفتو») و مزرعه حیدرآباد (در گویش محلی «حَیدربای»), گود سلگان,پشت گنبد، پشت دزگاه، جیمجه,کوشک,بودجان,برواده,مرغک,دماغه سفید,کج دمبه,حسین آباد,هرندی و بازن میباشد.
باغ‌های گردو وبادام،تاکستان‌های انگور، زردآلو، گیلاس، آلبالو، هلو،سیب وگلابی،به، مهم‌ترین محصولات باغی این منطقه می‌باشند
از نظر سطح زیر کشت گلخانه ای این شهرستان مقام اول را در استان اصفهان داراست.
خیار،گوجه فرنگی،انواع فلفل,اسفناج,ریحان میباشد.گل رز و گل سرخ محصولات گلخانه ای این شهرستان هستند
محصولات زراعی این شهرستان شامل گندم، جو,انواع حبوبات,انواع سبزیجات,انواع صیفی,ذرت,نخود,عدس و ماش میباشد.
لوبیای این شهر بسیار معروف است و هر سال سطح قابل توجهی از مزارع این شهر یه کشت لوبیا اختصاص دارد.
محصولات دامی این شهر شامل گوشت قرمز,شیر,خامه,روغن وکره حیوانی میباشد. تولیدات کشاورزی ودامداری علاوه بر احتیاجات داخلی با توجه به مرغوبیت انواع محصولات مانند غلات,حبوبات,انواع میوه و خشکبار و لبنیات,دام به شهرستانهای مجاور و گاهی دورتر صادر میشود.
از جمله صنایع دستی این شهرستان قالی بافی, کرباس بافی است.
آب گوشت، گٌندی، کوفته، پلو گندمی، مغولی، رشته پلو، ته کوماجدانی، آش سبزی،، آش ماست، آش کشک، اوماج، کاچی، حلیم، شیر برنج، سمنو، نوعی حلوا، کله جوش، شله قلمکار، دلمه(بیشتر دلمه‌ی برگ مو)، چرب و شیرین از غذاهای دهاقان هستند
سمنو یکی از غذاهائی است که در ایام عید نوروز (نیمهٔ اسفند تا نیمهٔ فروردین ماه) رواج بیشتری دارد
کبک ، عقاب ، جغد ، شغال ، روباه ، گرگ در این منطقه زیست می‌کنند
منبع:
http://fa.wikipedia.org
http://www.isfp.ir/web/197444/35
http://www.atlas-ef.com/atlas/CulturalAtlas/townshipdetails/?o_id=11
