سوادکوه

اقلیم : معتدل
نام قدیم : پشتخوارگر
شهرستان سوادکوه یکی از کهن‌ترین مراکز تمدن در شمال ایران به شمار می‌رود که با 2441 کیلومتر مربع وسعت در قسمت جنوبی استان مازندران واقع شده است.این شهرستان در دامنه شمالی کوه‌های البرز مرکزی واقع شده که از شمال به شهرستان قائم‌شهر، از جنوب به فیروزکوه، از غرب به شهرستان بابل و از شرق به شهرستان ساری محدود میگردد و از چهار شهر به نامهای پل سفید، زیراب، شیرگاه و آلاشت به همراه روستاهای اطراف آنها تشکیل شده و مرکز آن شهر پل سفید میباشد.
فاصله آن با قائمشهر 55 کیلومتر و با فیروزکوه 65 کیلومتر میباشد.
این شهرستان کلاً در منطقه کوهستانی و پایکوههای البرز مرکزی واقع شده است.از نظر تفکیک جغرافیایی و وضعیت ناهمواریها از جنوب به طرف شمال از ارتفاع کاسته میگردد، زیرا این شهرستان در دامنه شمالی رشته کوههای البرز مرکزی واقع شده است و هرچه از دامنه‌های فوق به طرف شمال فاصله بگیریم از ارتفاعات کاسته می‌شود تا اینکه در منتهی الیه مرز شمالی شهرستان سوادکوه به قائمشهر متصل میگردد به منطقه هموار و دشتها می‌رسیم.
سوادکوه تا سال 1359 بعنوان بخشی از شهرستان قائمشهر در جنوب آن قرار داشت. اما در سال 1359 طی تصویب‌نامه شماره 6246 مورخ 21/4/1359 بخش سوادکوه به عنوان شهرستان مستقل از قائمشهر مجزا گردید و از این پس در تقسیمات کشوری بعنوان شهرستان مستقل مطرح گردید.
مرکز آن شهر پل‌سفید میباشد که در سال 1375 دارای 8700 نفر جمعیت و 6/1 کیلومتر مربع وسعت بوده است. شهرستان سوادکوه در حال حاضر دارای 2441 کیلومتر مربع وسعت و در جنوب شهرستان قائمشهر واقع شده است.
این شهرستان از 2 بخش و 6 دهستان و 198 آبادی تشکیل شده است و دارای چهار شهر بنامهای پل سفید، شیرگاه، زیراب و آلاشت میباشد.
در بررسی فعالیتهای اقتصادی شهرستان سوادکوه باید گفت که بنیان اقتصادی شهرستان سوادکوه بر کشاورزی و صنعت استخراج معدن استوار بوده است.
کشاورزان سوادکوه از طرفی وابسته است به آب و هوا، توپوگرافی و خاک منطقه و از طرف دیگر وابسته است به چگونگی و نحوه کشت محصولات و بعبارتی سنت کشت محصولات کشاورزی و کلاً نحوه بهره‌برداری از زمین و محیط طبیعی.
وضعیت طبیعی سوادکوه اعم از آب و هوا، خاک، پستی و بلندی و غیره موقعیت مناسبی را برای بخش وسیعی از شهرستان بخصوص در قسمت شمالی که عمدتاً از دشتهای کم‌ارتفاع و هموار تشکیل شده است بوجود آورده است و در نواحی با ارتفاع بیشتر نیز با توجه به وضعیت آب و هوایی، خاک و پوشش گیاهی طبیعت مساعدتهایی را در خصوص کشاورزی و خصوصاً دامداری که از زیربخشهای بخش کشاورزی، نموده است.
در گذشته یعنی تا قبل از استقرار شرکت ذغال سنگ البرز مرکزی در این شهرستان زندگی اکثریت مردم سوادکوه از طریق بخش کشاورزی و زیربخشهای آن شامل کشاورزی، دامداری، شکار و جنگلداری بوده، تأمین می‌گردد زیرا مهمترین منبع درآمد مردم در گذشته زمینهای کشاورزی، جنگلها و مراتع طبیعی بوده است که در حال حاضر نیز جنگلهای شهرستان سوادکوه از منابع مهم درآمد و اشتغال میباشند و علاوه بر توضیح فوق دامپروری در گذشته از رونق بسیار زیادی برخوردار بوده است.
بنابراین با توجه به منابع درآمد مردم سوادکوه در گذشته میتوان دریافت که معیشت مردم در گذشته بطور عمده بر پایه بخش کشاورزی و زیربخشهای آن استوار بوده است.
در مطالعه فعالیتهای صنعتی شهرستان سوادکوه باید گفت که بنیان صنعتی سوادکوه به استخراج ذغال سنگ استوار بوده، اما به دلیل خصوصی‌سازی، تعداد شاغلین در آن بسیار کاهش یافته و رونق گذشته خود را از دست داده است.
امروزه شهرک صنعتی شورمست سوادکوه تا حدودی فعال و در بخشهای مختلف در حال فعالیت صنعتی می‌باشد.
این منطقه، در گذشته‌ی دور مرکز حکومت اسپهبدان باوندی بود. و پادشاهان آنرا ملوک‌الجبال می‌نامیدند. در حدود سالهای 570 الی 607 میلادی در زمان حکومت انوشیروان و خسروپرویز ساسانی اسپهبد قارن بر سوادکوه و شهریار کوه حکومت می‌کرد.
قارن نام کوچکترین فرزند اسپهبدی به حکومت آمل ـ لپور ـ پریم (فریم) رسیده بود. مجموع این نواحی به امیدواره کوه و سوادکوه معروف بوده و در دوره‌ی اسلامی به قارن کوه معروف شد.
سوادکوه از بخشهای حساس طبرستان بوده است که از نظر سوق الجیشی بسیار مهم بوده و در این زمینه شواهد تاریخی و روایات زیادی در تاریخ آمده است. که می‌توان به عنوان نمونه یورش اسکندر و گرفتاری سربازانش در جنگلها و دفاع قهرمانانه اسپهبدان باوندی از طبرستان در قبال تهاجمات قبایل دیگر اشاره کرد.
همین موقعیت جغرافیایی اعم از کوههای استوار و جنگلهای انبوه و دژهای استوار (دژکولا) در سوادکوه باعث شده بود ورود اعراب تا سالها پس از هجرت نبوی به این منطقه به تاخیر افتد و این منطقه سنگر بازماندگان ساسانیان به شمار می‌آید.
اگر یزدگردسوم به توصیه و سفارش (باو) تن در می‌داد و به این منطقه از طبرستان می‌رفت شاید آرزوی دیرپای شاهنشاهی خاندان ساسانی را برای خود و دودمان خود برآورده می‌کرد.
منبع :http://mazandaran.irib.ir/
http://savadkooh-pic.blogfa.com/
http://mchto.blogfa.com/
http://savadkooh.blogfa.com/