نام قدیم : صدوق
شهرستان
اشکذر با وسعت ۵۴۸۶ کیلومتر مربع ، در شمال غربی استان
یزد قرار دارد و یکی از شهرستان‌های استان
یزد است. این شهرستان در مجاورت شهرستان
میبد،
یزد،
اردکان و
تفت واقع شده است و از لحاظ وسعت آخرین شهرستان استان
یزد ...مشاهده کامل متن می‌باشد.
این شهرستان از خاور و شمال خاوری به شهرستان یزد،از شمال و شمال باختری به شهرستان‌های اردکان و میبد ، از جنوب به شهرستان تفت و از باختر به استان اصفهان محدود می‌گردد.
جمعیت این شهرستان تا سال ۱۳۸۸بالغ بر ۳۰۰۲۹ نفر می‌باشد و در سال ۱۳۹۲ هیئت وزیران بنا به پیشنهاد وزارت کشور و به استناد ماده ۱۳ قانون تعاریف و ضوابط تقسیمات کشوری (مصوب ۱۳۶۲) تصویب کرد؛ نام شهرستان صدوق در استان یزد به اشکذر تغییر یابد.
اشکدز در فاصله 12 کیلومتری شهر یزد و در حاشیه محور اصلی یزد-تهران در شمال غربی یزد قرار گرفته و در اکثر کتابهایی که در مورد یزد نگارش شده نامی از اشکذر در آنها موجود است و به عنوان یک بلوک معتبر با قدمت بیش از 2000سال که نهفته در ریگزار است یاد شده است.
قدمت این شهر تا چندی پیش به قریب ۲۰۰۰سال پیش بینی می‌شد اما پس از کشف شهر تاریخی اشکذر که در زیر ریگزار اطراف مسجد جامع این شهر مدفون شده بود،اکثر کارشناسانان قدمت این شهر را به بیش از ۵۰۰۰ سال تخمین زده اند.
بنای اولیه شهر اشکذر بدست اشکین زال یا اشک بن زال که از ملوک الطوایف زمان اشکانیان بوده، بنیان نهاده شده است که اهالی شهر نیز آن را قبول دارند و در مورد ((ذر)) به گفته اهالی شهر اشک ابن زال همسری بنام آذر داشته است و پسوند ذر در واقع مخفف نام آذر بوده است در مورد سکونت گزینی بنای اولیه شهر اشکذر به زمان اشکانیان باز می‌گردد که در زمان اخیر با توجه به خشت‌های یافت شده در اطراف مسجد جامع که از زیر ریگزار بیرون آمده است به گفتهٔ مسئولان میراث فرهنگی متعلق به دورانی حدود ۴۰۰۰ تا ۵۰۰۰ سال قبل می‌باشد.
اشکذر از آبادی‌ها ی باستانی وبسیار قدیمی است و آثاری در دست است که مشخص می‌نماید جای معتبر و بزرگی بوده و آثار باستانی آن غالباً در اثر قهر طبیعت به زیر ریگ پنهان شده که نمونه بارز آن مسجد جامع اشکذر می‌باشد.
به گواه اسناد و مدارک تاریخی و بر اساس شواهد موجود، پیدایش و تکوین حیات اجتماعی در اشکذر به گذشته باستانی به ویژه عصر اشکانیان باز می‌گردد.
مساحت حوزه شهری اشکذر 5/18 کیلومتر بوده و جمعیت آن بر اساس سر شماری سال 1390 بالغ بر 20000 نفر است. ارتفاع شهراشکذر از سطح دریا 1165 متر می‌باشد.
اشکذر دارای جاذبه‌های گردشگری و تفریحی بیشماری است. برخی از آثار برجسته تاریخی اشکذر شامل قلعه تاریخی، آسیاب آبی، مسجد حاجی رجبعلی، خانه نداف زاده، حمام توده، حسینیه سفید، آب انبار هفت بادگیری عصرآباد، شهر تاریخی اسفنجریه، مسجد جامع اشکذر، مجموعه باغ وزیر، محوطه تاریخی اطراف مسجد جامع و ... که در حال حاضر قسمتی از آن توسط میراث فرهنگی از زیر ریگزار بیرون آمده است.
منابع:
ashkezar.gov.ir
http://ashkezar.ir/c/portal/layout?p_l_id=PUB.1396.51
http://fa.wikipedia.org/wiki
http://portal2.moi.ir/Portal/Home/Default.aspx
