اقلیم : سرد
مساحت : ۳٬۲۰۸
شهرستان
چاراویماق (چهاراویماق) در جنوب استان
آذربایجان شرقی قرار دارد و شامل دو بخش
مرکزی و شادیان و یک شهر به نام قره‌آغاج است که مرکز شهرستان آن محسوب می‌شود
آب و هوای این شهرستان نسبتاً سرد و نیمه خشک است,واژهٔ «
چاراویماق» از ترکیب دو واژهٔ «چار» (به‌معنی سکه) و «اویماق» (به‌معنی حک کردن) به‌وجود
...مشاهده کامل متن آمده‌است از چهار طایفه تشکیل شده است که این طوایف، عبارتند از:
طایفهٔ آقاخانلو,طایفهٔ موسولانلو,طایفهٔ صولت‌نظام,طایفهٔ کورانلو
مرکز این شهرستان، شهر قره‌آغاج می‌باشد و فاصله آن با شهرستانهای میانه 65 کیلومتر ( از طریق جاده جدید میاندواب - میانه ) با هشترود 70 کیلومتر .
با تبریز 193 کیلومتر می‌باشد.
قره‌آغاج، مرکز شهرستان چاراویماق در ارتفاع حدود 920 ، 1 متری و در شصت کیلومتری جنوب شهر هشترود واقع است. کوه داش‌بلاغی در جنوب شرقی آن قرار دارد این شهر قدمت چندانی ندارد و به نام رودی که در نزدیکی آن جاری است، قره‌آغاج نامیده می‌شود
در دوره پهلوی دوم مرکز بخشی به همین نام بود توسعه محلات آن از دهه 1350 خورشیدی به بعد آغاز شد و در فروردین 1373 قره‌آغاج به شهر تبدیل شد
کوههای مهم چاراویماق داغْدالی ، اَرْبَطْ داغ ، خاله‌اوشاقی ، شاهسون‌داغی، آتا و داش‌بُلاغی.
کوهستان پهناور قِرْخْ بُلاغ/ قِرْخ بولاق، که مرز طبیعی میان شهرستان چاراویماق و شهرستان میاندوآب (در استان آذربایجان غربی) است و در جنوب شهرستان چاراویماق امتداد دارد,می باشند
این شهرستان چند چشمه آب گرم معدنی دارد که اهالی برای رفع بیماریها از آن استفاده می‌کنند,رودهای دائم آیدوغموش و قوری‌چای (ریزابه زرینه‌رود به طول حدود نود کیلومتر با جهت کلی جنوب غربی) و چند رود فصلی در شهرستان جریان دارند
اهالی چاراویماق به کشاورزی، باغداری، کار در معدن، زنبورداری، مرغداری و دامداری مشغولند.,فرش با طرح گل ابریشم که صادر می‌شود، قالیچه‌های بادوام (برای مصارف محلی)، جاجیم و گلیم از صنایع‌دستی شهرستان است
محصولات عمده چاراویماق، گندم و جو، بنشن، علوفه، تره‌بار و محصولات باغی است فراورده‌های لبنی، عسل، گندم، بنشن، چغندرقند، دانه‌های روغنی، انواع صیفی، پوست، فرش و خاک صنعتی کائولن از صادرات منطقه است
چاراویماق نمک آبی بسیار مرغوبی دارد و از معادن آن گچ، سنگ منگنز و کائولن استخراج می‌شود
ایل شاهسون در دهستان چاراویماق جنوب شرقی، ییلاق و قشلاق و در دهستانهای چاراویماق شرقی و ورقه، قشلاق می‌کنند.
ایل قره‌داغ در دهستان چاراویماق جنوب غربی ییلاق و در دهستان چاراویماق مرکزی قشلاق می‌کنند.
طوایف مستقل کورانلار یا گورکانلو در چاراویماق جنوب‌شرقی و حیدرلو در چاراویماق جنوب‌غربی ییلاق و حاج علیلو در چاراویماق مرکزی قشلاق دارند
طایفه‌ای به نام موصالّی/ موصلی ــ که شیعه‌اند و زبانی مختلط از ترکی، فارسی و کردی دارند ــ در این شهرستان به سر می‌برند ,اهالی شهرستان نیز شیعه دوازده امامی‌اند و به ترکی سخن می‌گویند
در سرشماری 1375 جمعیت چاراویماق 169 ، 11 تن با احتساب جمعیت دهستانها و شهر قره‌آغاج بوده‌که 60% روستانشین و بقیه شهرنشین بوده‌اند
در سال 1323 خورشیدی چاراویماق با 252 آبادی، یکی از دهستانهای شهرستان هشترود از استان سوم و چهارم (آذربایجان) قرار گرفته است در 1355 خورشیدی چاراویماق (به مرکزیت آبادی قره‌آغاج) با سه دهستان قوری‌چای، چاراویماق شمالی و چاراویماق جنوبی به عنوان بخش آمده است در مهر 1379 شهرستان چاراویماق (به مرکزیت شهر قره‌آغاج) با دو بخش و هفت دهستان تشکیل شد و در تقسیمات 1384 خورشیدی، دهستان چاراویماق شمال‌شرقی از آن جدا و ضمیمه شهرستان هشترود گردید
از آثار قدیمی چاراویماق، گُووَر قلعه‌سی (قلعه گوور)، نزدیک آبادی اَرْزِه خوران، در حدود 47 کیلومتری جنوب شرقی شهر قره‌آغاج است.
اثر دیگر محوطه‌ای باستانی نزدیک آبادی بایزید در حدود 39 کیلومتری شمال‌شرقی قره‌آغاج است. مهم‌ترین بنای محوطه باستانی، عمارت کوچکی است که در کنار پرتگاه قرار دارد و سفالهایی از هزاره دوم پیش از میلاد تا دوره اسلامی در آن پیدا شده است قلعه ضحاک بنای دیگر این محوطه، است که برفراز تونل راه‌آهن تهران ـ تبریز، بین دو شهر میانه و مراغه، قرار دارد و بقایایی از حصارهای محکم آن برجامانده است.
بنای آن بسیار محکم و دیوار آن دو لایه با پیشامدگیهای مدور دفاعی بوده که احتمالاً در دوره اسلامی (ظاهراً اسماعیلیه)، استحکام بیشتری یافته است.
ساختمان قلعه با دو حصار جانبی پرتگاههای مشرف به رودخانه را در مغرب و مشرق می‌بندد نام باستانی قلعه معلوم نیست. مونت‌ایث (نخستین کاشف قلعه ضحاک در 1246/1830) احتمال داده است که نام آن آتروپاتنا بوده باشد.
مینورسکی نام آن را فاناسپا دانسته است
منبع:
http://fa.wikipedia.org
http://www.eazportal.ir/Default.aspx?PortalZirSaiteID=12
http://www.encyclopaediaislamica.com/madkhal2.php?sid=5352
http://khabarfarsi.com
http://www.eazportal.ir
