استاد
شهریار در سال 1285 شمسی در بازارچه میرزا نصرالله
تبریز (چایکنار) متولد شد. نام پدرش حاج میرزا آقاخشکنابی است که از وکلای مبارز دادگستری
تبریز و مردی فاضل و خوش محاوره و از خوش‌نویسان
دوره خود و با ایمان و کریم‌الطبع بوده است.
در سال 1328 هجری قمری که
تبریز آبستن حوادث مشروطیت بود، پدرش وی را به روستای (قمیش قورشاق) خشکناب منتقل کرد و دوره‌ی کودکی او در آغوش طبیعت گذشت که منظومه‌ی «حیدربابا» مولود خاطرات آن است.
وی پس از یک
دوره بیماری در 27 شهریور 1367 در بیمارستان
مهر تهران دار فانی را وداع گفت.
وی اولین دفتر شعر خود را در سال ۱۳۱۰ با مقدمه ملک‌الشعرای
بهار، سعید نفیسی و پژمان بختیاری منتشر کرد. بسیاری از اشعار او به فارسی و زبان ترکی آذربایجانی جزء آثار ماندگار این زبان‌هاست.
منظومه حیدربابایه سلام که در سال‌های ۱۳۲۹ تا۱۳۳۰ سروده شده‌است، از مهمترین آثار ادبی ترکی آذربایجانی شناخته میشود.
گفته میشود،
شهریار دانشجوی سال آخر رشتهٔ
...مشاهده کامل متن پزشکی بود که عاشق دختری شد. پس از مدتی، خواستگاری نیز از سوی دربار برای دختر پیدا میشود. گویا خانواده دختر با توجه به وضع مالی محمدحسین تصمیم می‌گیرند که دختر خود را به خواستگار مرفه‌تر بدهند.
این شکست عشقی بر شهریار بسیار گران آمد و با اینکه فقط یک سال به پایان دوره ۷ ساله رشته پزشکی مانده‌بود، ترک تحصیل کرد.
این شعر شهریار اشاره به داستان فوق دارد:
پدرت گوهر خود تا به زر و سیم فروخت
پدر عشق بسوزد که در آمد پدرم
عشق و آزادگی و حسن و جوانی و هنر
عجبا هیچ نیرزید که بی سیم و زرم
شهریار بعد از این شکست عشقی که منجر به ترک تحصیل وی میشود.
به‌صورت جدی به شعر روی می‌آورد و منظومه‌های بسیاری را می‌سراید. غم عشق حتی باعث مریضی و بستری‌شدن وی در بیمارستان میشود. ماجرای بیماری شهریار به گوش دختر میرسد و به عیادت محمدحسین در بیمارستان می‌رود.
شهریار پس از این دیدار، شعری را در بستر می‌سراید. این شعر بعدها با صدای غلامحسین بنان به‌صورت آواز درآمد.
شهریار این تخلص را از تفألی به دیوان حافظ گرفت و شهریار در تلفظ اصلی شهردار و لقب حاکمان بوده‌است.
رسول جدیدالاسلام - مسوول فعلی موزه شهریار - با همکاری شهردار وقت - میرطاهر موسوی - بعد از درگذشت استاد شهریار تصمیم گرفتند تا خانه‌ی استاد شهریار را به موزه تبدیل کنند.
این کار با توافق خانواده استاد و همکاری آنان در اهدای وسایل استاد شهریار جهت برپایی موزه انجام شد و در ادامه‌ی کار نیز وسایلی به‌طور اهدایی به موزه سپرده شد، تا اینکه در سال 1370 ، موزه برای افتتاح آماده شد و خانه استاد شهریار واقع در محله مقصودیه تبریز به موزه ادبى استاد شهریار تبدیل شد.
این خانه در 2 طبقه و با مصالح کاملا جدید در عرصه 225 متر مربع و زیربنای 125 متر مربع ساخته شده است.
این بنا آخرین منزلگاه استاد در 20 سال آخر عمر وى بوده و محل تراوشات ذهنى این شاعر نامى ایران زمین در دو دهه پایانى عمر وى بوده است.
طبق گفته‌های رسول جدیدالاسلام، مسئول موزه هاى شهردارى تبریز این خانه به عنوان سومین اقامتگاه استاد شهریار در تبریز به سال 1347 از سوى ایشان خریدارى شد.
به گفته وى، منزل نخستین استاد در خیابان دانشسرا به دنبال ساخت خیابان جدید تخریب شده و خانه دوم ایشان نیز در خیابان طالقانى تخریب و آپارتمان سازى شده است,او قدمت بنا را مربوط به اواخر دهه 1330 عنوان کرده است
بیش از 500 مورد از آثار و وسایل شخصى، شامل کتاب، دست نوشته ها، عکس هاى یادگارى و هدایاى داخلى وخارجى ولوازم زندگى استاد در زمان حیات وى در این گنجینه به نمایش گذاشته شده است.
همچنین در این موزه قرآن دست نویسى که خود استاد از سال 1346 به خط نسخ شروع به نوشتن آن کرده و یک ثلث آن را به اتمام رسانده است، نگهدارى مى شود.
طبق گفته وی پس از افتتاح موزه از مردم دعوت شد اسنادی را که در اختیار دارند به موزه بیاورند و طی این اقدام، مردم اسناد و مدارکی را که در رابطه با این موزه در اختیار داشتند، به موزه سپردند و حتا بسیاری از شاعران آذربایجان نیز وسایلی را به‌طور اهدایی در اختیار موزه قرار دادند، از آن جمله کمانچه‌ی اهدایی گروهی از بازدیدکنندگان است که از کشور آذربایجان و شهر باکو برای بازدید به موزه آمده بودند و یا بشقابی قدیمی که شاعری زنجانی آن را به موزه اهدا کرده است.
در قسمتی از این موزه وسایل شخصی استاد از قبل، عینک، کیف، عصا و ... قرار گرفته است و قسمت دیگر شامل ویترین‌هایی از کتاب است که در آنها تقریبا تمام آثار مربوط به استاد شهریار که توسط ناشران مختلف در زمان‌های گوناگون به چاپ رسیده، گردآوری شده است.
ویترین‌هایی نیز مربوط به آثار دست‌نوشته خود استاد است که در مکاتبه با دیگر شاعران و یا دوستان و آشنایان نوشته و یا شعرهای خود استاد است که با دست‌خط خویش آنها را نگاشته است.
بسیاری از آثار خوش‌نویسی که بر روی دیوارهای موزه قرار دارد، توسط خوش‌نویسانی از تمام نقاط کشور به موزه اهدا شده است که محتوای اکثر نوشته‌ها، شعرهایی است که استاد در طول عمر خود آنها را سروده است.
عکس‌هایی نیز از استاد و زادگاه او وجود دارد که جلوه‌ای ویژه به موزه بخشیده است.
در سال‌های 1329 تا 1330 شهریار اثر جاودانه خود «حیدربابا سلام» را خلق و برای همیشه به یادگار گذاشت و این منظومه تنها در جماهیر شوروری به 90 درصد زبان‌های زنده‌ی دنیا ترجمه و منتشر شده که این کار باعث معرفی هر چه بیشتر استاد شهریار در سطح دنیا شده است.
منبع:
http://hamshahrionline.ir/
http://nasrnews.ir/news//
http://www.tebyan.net/
http://www.chn.ir/NSite
