خانه توفیقی ( موزه آثار شهدا )

با عنایت به موقعیت گسترش شهر در جهت شرقی و غربی و وجود رود خانه معروف زنجان چای در جنوب شهروهمچنین مد نظر قرار دادن رشته کوههای ضلع شمالی شهر بنای توفبقی در قسمت شرقی شهر و در حد فاصل رشته کوههای مزبور رودخانه زنجان چای ( در قسمت شمالی رود خانه ) واقع گردید .
بنای توفیقی دربافت قدیمی شهر در محله معروف به غریبیه بالا که به محله خرابه رجی نیز مشهور بوده ، قرار دارد . بنای توفیقی از جمله بناهای اواخر دوران قاجار و اوایل پهلوی بوده که این امر با توجه به نوع معماری و تزیینات بکار رفته در آن بخوبی مشاهده می‌باشد .
شماره ثبت این اثر 2664 به تاریخ 25/12/78 می‌باشد .
بطور کلی بنای توفیقی از نقطه نظر سبک معماری و سیاق تزئینی مصادیق الگوی متقارن معمول و رایج در اواخر قاجار و اوائل پهلوی ساخته شده اند می‌باشد . این تقارن در شیوه معماری داخلی و سبک تزئینی در نمای خارجی به نقطه اوج می‌رسد لمبه کاری شده با طرحها و رنگهای زیبا در نمای داخلی و سقف و همچنین بخشهای آجر کاری شده در طرحها و موتیف‌های تزئینی متعدد ، از جمله شاخص‌های معماری و شیوه تزئینی این اثر تاریخی می‌باشد .
این بنا منزل مسکونی مرحوم علی اکبر خان توفیقی نخستین شهردار و رئیس بلدیه شهر زنجان بوده است . در حال حاضر بنیاد شهید استان ...مشاهده کامل متن زنجان در نظر دارد از بنای مزبور به عنوان گنجینه آثار شهیدان استان استفاده و بهره برداری نماید فلذا بدین منظور نیز اقداماتی اجرائی را در زمینه مرمت ، باز سازی و استحکام بخشی بنا انجام داده است .
اولین نکته ای که در بدو ورود به منزل توفیقی نظر هر بیننده ای را به خود جلب می‌نماید ، حجم پیش آمده تالار طبقه اول با ستونهای گرد آجری آن در قسمت ورودی ساختمان می‌باشد ، در واقع پر کار‌ترین بخش نمای این ساختمان از نظر کار نماسازی با آجر همین حجم بیرون زده تالار می‌باشد آجر چینی رخبام در نمای جنوبی و همچنین آجر کاری ساده و مختصر دو طرفدر اصلی ، در جبهه جنوبی از جمله بخشهای تزئینی بنا می‌باشد ، از دیگر موارد تزئینی این اثر می‌توان بوجود تزئینات گچبری ، نگارها ، گچکاری دیوارهای طبقه اول در محل تلاقی سقفهای کاذب استفاده از لمبه با طرح‌ها و رنگهای زیبا و بکار بردن آجر‌های تزئینی به شکلهای قاب بندی در طرحهای مختلف به سبک تزئین بی نظیر آن اشاره نمود .
نظر به اینکه بنای مزبور منزل اولین شهردار زنجان (آقای اکبر توفیقی ) می‌باشد و از آنجائیکه نامبرده فردی خیر بانی بناهای عام المنفعه دیگر همچون رختوشویخانه ، کارگاه و غیره ... در سطح استان بوده که تماماً یا در فهرست آثار ملی ثبت شده و یا در حال ثبت می‌باشد لذا ضروری می‌نمود تا منزل شخصی وی نیز در فهرست آثار تاریخی کشور به ثبت برسد .
موزه شهدا زنجان زیر نظارت بنیاد شهید استان در سال ۱۳۷۸ در خانه توفیقی افتتاح شد، بنای توفیقی در بافت تاریخی و قدیمی شهر در محله معروف به غربییه بالا که به محله خرابه رجی نیز مشهور بوده قرار دارد.
این بنا از شمال غرب نزدیک به دروازه رشت و از جنوب نزدیک به دروازه قزوین می­ باشد. بنای توفیقی از بناهای اواخر دوران قاجار و اوایل پهلوی بوده و به شماره ۲۶۶۴ مورخ ۱۳۸۷/۱۲/۲۵ به ثبت آثار ملی کشور رسیده است.
بنای توفیقی از نقطه نظر سبک معماری و سیاق تزئینی مصادیق الگوی تقارن و رایج در اواخر قاجار و اوایل پهلوی بوده و منزل اولین شهردار زنجان (آقای علی­ اکبر توفیقی) است.
این موزه که در نوع خود بی نظیر است دارای آثار ارزشمند بسیاری از شهدای استان می‌باشد که شامل چفیه، لباس، پوتین، پلاک، کتاب، دفتر و ده‌ها مورد دیگر که وقتی به آنها نگاه می‌کنی چیزی درونت می‌گوید وای بر تو که دوستان و همرزمانت رفتند و تو مانده ای و اکنون با آثار و لوازم آنها هم نوا گشته ای.
با عرض پوزش آدرس دقیق خانه توفیقی در حال حاضر بر روی نقشه موجود نمی‌باشد و نقشه موجود نسبی می‌باشد. به محض اطلاع از آدرس، نقشه به روز رسانی خواهد شد.
دوستانی که از آدرس این خانه اطلاع دارند لطفا برای درج آدرس دقیق ما را همراهی کنند.

منبع :
http://www.dana.ir/