کلاله

اقلیم : معتدل
این شهرستان یکی از شهرستانهای جدید و مهم استان گلستان است ، که از شمال به جمهوری ترکمنستان ، از جنوب به شهرستان مینودشت ( بخش گالیکش )، از شرق به استان خراسان و از غرب به شهرستان گنبد محدود می‌شود.
شهرستان کلاله در خاور استان گلستان واقع شده است و دارای دو بخش مراوه ...مشاهده کامل متن تپه و مرکزی است.آداب و آیین‌های ترکمنی و جلوه‌‌های اجتماعی زندگی ترکمنان در این خطه از زیباترین و مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری این شهرستان به شمار می‌آیند.
موقعیت شهرستان کلاله در پهنه جغرافیایی استان گلستان از سه جهت اهمیت فراوان دارد، واقع شدن در مسیر ارتباطی گلستان – خراسان و ارتباط با جمهوری ترکمنستان که سبب رفت و آمد‌های بسیار و ارتباطات گسترده شده که می‌تواند در توسعه و عمران این ناحیه نقش بسزایی داشته باشد.
افزون بر آن بخشی از طبیعت زیبای پارک ملی گلستان و سرچشمه رودخانه زاو که از سرچشمه‌های پر آب گرگانرود است ، در این منطقه واقع گردیده است.
کلاله خاستگاه تمدن‌های متعددی بوده که در تاریخ پیدا شده اند و درست به همین دلیل است که در این شهر حدود ۱۴۲ اثر شامل دیوار دفاعی، غار، تپه، محوطه، قبرستان‌های قدیمی، بناهای تاریخی و…شناسایی شده و به ثبت رسیده است.
تقسیمات سیاسی و کشوری
شهرستان کلاله شامل دو بخش مرکزی و مراوه تپه و 6 دهستان و 137 روستا و 112 آبادی می‌باشد . بخش مرکزی با محوریت شهر کلاله از چهار دهستان زاو کوه ( با 4/659 کیلومتر مربع وسعت و 41 روستا و آبادی ) ، آق سو ( 8/163 کیلومتر مربع وسعت و 14 روستا و آبادی )،تمران ( 3/906 کیلومتر مربع وسعت و 29 روستا و آبادی ) ،کنگور ( با 8/130 کیلومتر مربع وسعت و 52 روستا و آبادی ) و بخش مراوه تپه با محوریت شهر کلاله از 2 دهستان گلیداغ ( با 4/561 کیلومتر وسعت و 29 روستا و آبادی ) و مراوه تپه با 8/ 249 کیلومتر مربع وسعت و 84 روستا و آبادی ) تشکیل شده است.
این شهرستان دارای 155886 نفر جمعیت است ، و ترکیب جمعیتی آن بسیار متنوع می‌باشد بیشترین جمعیت این شهرستان را ترکمن تشکیل داده است.
موقعیت اقتصادی
عمده فعالیت مردم این شهرستان کشاورزی و دامداری می‌باشد ، که محصولات عمده آن گندم ، جو، پنبه و دانه‌های روغنی است. بخش مراوه تپه به سبب برخورداری از مراتع مرغوب یکی از مهمترین مناطق پرورش دام به شمار می‌آید.
قالی و قالیچه بافی با نقش و نگارهای سنتی ترکمن ،سوزن دوزی بلوچ ، پشم بافی، حصیر بافی ، و نمد بافی از مهمترین صنایع دستی و هنر‌های سنتی این شهرستان است.
از مراکز مهم صنعتی و اقتصادی می‌توان به انبار مکانیزه 20 هزار تنی گندم و فرودگاه کلاله نام برد.
ناهمواریهای شهرستان کلاله :
این شهرستان از دو قسمت کوهستانی و جلگه ای تشکیل شده است.
الف)جلگه ای :
در اراضی جلگه ای با وسعت کم و تنها در مرکز و غرب قرار دارند و 5/3 % مساحت این شهرستان را تشکیل می‌دهند . این زمینها بسیار حاصلخیز هستند .
ب)کوهستانی :
نواحی جنوبی این شهرستان دنباله رشته کوههای البرز شرقی است . در نواحی شرقی مناطق کوهستانی آن از طریق ارتفاعات جنگل گلستان به ارتفاعات بجنورد متصل می‌گردد.
و به طرف شمال به کوهپایه‌های کم ارتفع منتهی می‌شود .
رشته کوه البرز در بخش جنوبی این شهرستان مستقر می‌باشد،که هر چقدر از طرف جنوب به شمال پیش رویم از ارتفاع آن کاسته می‌گردد. مرتفع‌ترین نقطه این شهرستان کوه بیگلوه با 1916 متر و کم ارتفاع‌ترین آن ، بخش شمالی شهرستان کلاله که با 65 متر از سطح دریا ارتفاع دارد .
آب و هوای شهرستان کلاله :
به سبب ارتفاعات در شرق و جنوب کلاله و وزش بادهای سرد شمالی و مرطوب شمال غربی در نقاط کوهستانی تا ارتفاعات متوسط ، میزان بارندگی بیشتر است.
ولی به طرف نواحی کوهپایه و جلگه ای از آن کاسته می‌شود. در ارتفاعات ، آب و هوای معتدل و کوهستانی است ، و در نواحی کم ارتفاع و جلگه ای به آب و هوای معتدل نیمه مرطوب تبدیل می‌شود.
رودها :
رودخانه اترک در شمال و رودخانه گرگانرود در مرکز از مهمترین رودهای این شهرستان هستند ،که در جهت شرقی – غربی جریان دارند. رودخانه اترک از قوچان ( استان خراسان ) سر چشمه می‌گیرد .
و بعد از طی مسافتی از استان خراسان خارج می‌شود . و به بخش مراوه تپه از شهرستان کلاله وارد می‌گردد. این رودخانه مرز ایران و جمهوری ترکمنستان را به طول 90 کیلومتر تشکیل می‌دهد .
و سرانجام در 33 کیلومتری شمال باختری گمیشان به دریای خزر می‌ریزد .
رودخانه گرگان رود از رشته کوههای قله بورون و گلیداغ (گولوداغ ) سرچشمه می‌گیرد . و طی یک قوس نسبتاً بزرگ از روستای اودانا عبور می‌کند. و پس از سیراب نمودن روستای قرانکلی جنگل و مخلوط شده با یک ریز آبه کوچک از دامنه‌های باختری رشته کوه گلیداغ سرچشمه گرفته و به سوی باختر جریان یافته است، و بطرف جنوب باختری روانه می‌شود.
و دره جنوب خاوری کوه عرب داغ را به سوی روستای سگیر می‌پیماید. و پس از عبور از روستای مزبور در روستای دیگری بنام قلعه جیق با رود تنگر در هم می‌آمیزد .
و دره شمال رشته یشک یال را ضمن مشروب ساختن روستا‌های اطراف با رودخانه قرناوه مخلوط می‌شود ، و بعد از یک کیلومتر از روستای صوفیان می‌گذرد .
و پس از مشروب نمودن اراضی بخش جلگه ای نهایتاً به دریای خزر می‌ریزد .
پوشش گیاهی :
از لحاظ پو شش گیاهی شهرستان کلاله را به سه قسمت می‌توان تقسیم کرد .
الف) قسمت جنوبی شهرستان :
در این قسمت رشته کوه البرز واقع شده است . و در بعضی از قسمت‌ها ، جنگل‌های تنک و پراکنده را شاهد هستیم ، ولی بطور کلی بیشتر کوههای و تپه‌ها و جنگل‌ها در این قسمت می‌باشد ، که از مهمترین آنها می‌توان جنگل گلستان را نام برد.
ب) قسمت میانی شهرستان :
در این قسمت بیشترین اراضی مرغوب شهرستان کلاله واقع شده است . به همین دلیل انواع محصولات از جمله پنبه ،گندم ، حبوبات و گیاهان صنعتی در این قسمت به عمل می‌آید.
ج) قسمت شمالی شهرستان :
در این قسمت به لحاظ کمبود آب بیشتر اراضی شهرستان زمین‌های لم یزرع و بایر که پوشش گیاهی در این قسمت بصورت درختچه‌های کوچک و بوته‌های پراکنده می‌باشد، تشکیل می‌دهد.
بیشتر مردم کلاله کشاورز و دامدار هستند. ارتفاعات کم نظیر این شهر باعث شده که بهترین گونه‌های دامی گلستان و شاید کشور در این منطقه پرورش پیدا کنند. اما زمین بخشنده کلاله محصولات کشاورزی را هم بی نصیب نگذاشته و گندم، جو، پنبه و دانه‌های روغنی خوبی از کشتزارهای این شهر به دست می‌آید.
زنان کلاله ای اغلب قالی بافند و به بافت کفپوش‌های سنتی ترکمن، سوزن دوزی بلوچ، پشم بافی، حصیر بافی و نمد بافی کمک خرج خانواده شان هستند. بنابراین در سفر به کلاله گشت و گذار در بازار محلی و خرید سوغاتی از این صنایع دستی را فراموش نکنید؛ شاید به این بهانه بتوانید گوشه ای از محبت مردم مهمان نواز این شهر را که با نهایت تواضع از شما پذیرایی می‌کنند، جبران کنید!
منبع :kalalekhabar.ir
http://kalaleh.org/
http://golshn12.blogfa.com/
http://yourfun.ir/