نام قدیم : آساک،آشاآک،آرسکا،استو،استوا،خبوشان
شهرستان
قوچان در استان
خراسان رضوی و در 120 کیلومتری شهر
مشهد واقع است
محدوده این شهرستان از شمال به
درگز و کشور ترکمنستان و از جنوب به
نیشابور و از شرق به
چناران و از غرب به
فاروج منتهی
...مشاهده کامل متن می‌گردد و از معبر گمرک باجگیران به کشورهای آسیای میانه متصل می‌شود
قوچان با قرار گرفتن در بین ارتفاعات هزار مسجد و آلا داغ دارای آب و هوای معتدل و سرد می‌باشد و دارای زمستانهای طولانی و تابستانهای معتدل می‌باشد
نام این شهر در گذشته خَبوشان بوده‌است.
قوچان دارای گذشته‌ای طولانی می‌باشد و در فدیم آن را اساک نیز می‌خواندند
قوچان (آساک) به عنوان پایتخت اشکانیان بوده و آنچنانکه از منابع و متون بر می‌آید نه تنها شهرهایی چون بجنورد و درگز روزگاری جزو قوچان بشمار میرفته و بعدها به مرور زمان با توسعه این شهرها یکی پس از دیگری از قوچان جدا شده اند که حتی شهرهای تاریخی و مهمی چون نیشابور و اسفراین نیز گاهی توسط حکمران قوچان اداره می‌شده است .
سیاست بعضی از رژیمهای شاهنشاهی نیز آن بوده که قوچان را محدود و رشد نیافته نگه دارند و این عامل مهم دیگری بر محدود شدن قوچان است .
آنچه از تاریخ کهن ایران نمایان است منطقه فعلی قوچان است که توسط دلیران پارسی متمدن گردیده و به تشکیل امپراتوری (( یوئه چری )) می‌انجامد ، جزو یکی از دولتهای مقتدر آن زمان بوده که نام دو هزار سال قبل آن (( آساآک )) یا (( آرسکا )) بوده و در طی دورانهای تاریخی مقر تمدن (( خبوشان )) نامیده می‌شد که در حال حاضر از آن به نام (( قوچان قدیم )) یاد می‌شود .
سرزمین قوچان در طول تاریخ نام‌های مختلفی همچون آشاک، آساک، استاکا، ارسکا، استو، استوا،کوچان،خوبان،خبوشان،…. و قوچان رابه خود دیده است.
شاه عباس بزرگ صفوی (996-1038 هـ . ق) برای جلوگیری از تاخت و تاز ازبکان به خاور ایران، گروه هایی از ایلات باختر ایران از جمله ایل زعفرانلو را به قوچان کوچ داد.
در سفری که نادر شاه افشار به سمرقند و بخارا کرد، چندین صفحه قرآنی را که به خط غیاث الدین بایسنقر نگاشته شده است و در آرامگاه تیمورلنگ جای داشت، به قوچان آورد.
بعدها به دستور ناصرالدین شاه قاجار، دو برگ از آن، به موزه تهران منتقل شد. شهر قوچان چندین بار در سال‌های 1267 هـ . ق (1851 م)، 1278 هـ . ق (1861 م)، 1312 هـ .
ق (1894 م)، در اثر زلزله آسیب دیده ویران شد. در 1313 هـ . ق (1895 م)، شهر کنونی به کمک محمد ناصر خان شعاع الدوله - رئیس ایل زعفرانلو - توسط مهندسان روسی، در 12 کیلومتری شهر کهنه بنا شد.
اقتصاد این منطقه بر پایه کشاورزی و دامپروری است و از محصولات منحصر بفرد این منطقه می‌توان به کشمش ، شیره انگور و لبنیات آن اشاره نمود.
مهاجرت کردها در اوایل قرن یازدهم هجری عامل دیگری در تنوع زبان و تیره قوچان بوده است
مردم قوچان اصالت و بویژه زبان خود را حفظ کرده اند بعنوان مثال مرکز شهر و شهر عتیق ( شهر کهنه ) و روستاهای سه گنبد و داغیان و گزل آباد ، مایوان و استاد هم اکنون به زبان فارسی صحبت می‌کنند
در کوههای شمالی قوچان خصوصا در منطقه حفاظت شده ، قوچ ، میش و بز کوهی یافت می‌شود.
دره‌های کوههای این ناحیه پوشیده از نباتات مختلف بوده و برای دامداران محلی مطلوب است .
ازنظر صنایع دستی در شهر قوچان صنعت پوستین دوزی، نمد مالی و سفالگری رونق خاصی دارد، گلیم بافی و چاروق دوزی (نوعی کفش)، ساغری، گیوه و … هنوز معمول و متداول است.
دیگر صنایع دستی قوچان عبارتند از: کمخت، جاجیم بافی، عرقچین دوزی، جوراب بافی، دستکش پشمی، کیسه حمام، چوخه دوزی (نوعی لباس مردانه از جنس برک (پشم نرم بز و گوسفند)
موقعیت کشاورزی قوچان بسیار مشهور بوده بطوریکه قوچان را خمیرخانه یا انبار گندم خراسان لقب داده بودند .
در قوچان غلات بطور عمده گندم ، جو ، ذرت ، عدس و گیاهانی از قبیل منداب ، کنجد و گرچک بخوبی بعمل می‌آید . قوچان دارای تاکستانهای زیادی است و باغاتی مثل زردآلو ،گوجه، شفتالو ، سیب و به در این شهر به وفور دیده می‌شود .
منبع:
http://qutc.ir/shahr.html
http://www.khorasan.ir/quchan/tabid/1390/Default.aspx
http://golshn12.blogfa.com/post/1283
http://quchan-uast.ir/introduction/city-introduction
http://geopezeshki.blogfa.com/post-8.aspx
