یخدان میرفتاح ملایر

یخدان میرفتاح ملایر

در داخل شهرستان ملایر و در مسیر بلوار ملایر به بروجرد و در داخل مزارع یونجه و باغات انگور بنای آجری گنبدی شکلی وجود دارد، این بنا که به یخدان میرفتاح معروف است، توسط شخصی خبر و نیکوکار به نام میرفتاح که در زمان قاجاریه می‌زیسته احداث شده است.
ارتفاع یخدان از سقف گنبدی آن تا سطح یخچال (زمین) 12 متر و از سطح تا کف که منبع ذخیره یخ می‌باشد به 4 متر می‌رسد. بر فراز طاق نیم‌کره یخدان (دهانه) سوراخی به قطر 3 متر وجود دارد، قطر یخدان در سطح زمین 12 متر می‌باشد.
یخدان دارای دو درب می‌باشد که یکی به شکل دهلیز و مخصوص تخلیه یخ می‌باشد که هنوز آثار و بقایای آجری با شیب ملایم آن نمایان است. علاوه بر این درب، درب اصلی است که با یک پلکان به محل برداشت یخ و نهایتا قسمت انتهایی یخدان منتهی می‌شود. ضخامت دیواره‌های گنبد یخدان در قسمت تحتانی 92 سانتی‌متر و در قسمت فوقانی از ضخامت آن کاسته و به 3 ردیف آجر 20 سانتی‌متری ختم می‌گردد.
شایان ذکر است که در وسط آجرهای به کار رفته در دو جنبه داخلی و خارجی 2 ردیف خشت از گل رس در لابلای دیواره گنبد به کار رفته است، استفاده از خشت به این دلیل است که به کمک خاک رس که عایق طبیعی به شمار می‌آید، از نفوذ گرما در تابستان و هوای گرم و ذوب شدن یخ جلوگیری به عمل آورد. علاوه بر این به منظور جلوگیری از جذب تابش خورشید و نفوذ گرما به داخل بنا سطح جدار خارجی گنبد را از خاک رس سفید اندود نموده‌اند.
با سپاس از بانو اورشوم دشتگلی، استاد بزرگوار مصطفی خان سیفی و آقای محسن مظهری
یخدان میرفتاح ملایر
یخدان میرفتاح ملایر
یخدان میرفتاح ملایر
یخدان میرفتاح ملایر
یخدان میرفتاح ملایر

مطالب بیشتر
[username]

[username] [shamsidatetime]

[postbody]