آرامگاه شیخ الاسلام احمد جامی، با قدمتی نزدیک به ۸۰۰ سال در شهرستان
تربت جام در استان
خراسان رضوی قرار دارد,زیارتگاه شیخ احمد، یکی از بزرگترین مراکز زیارتی شرق
ایران است ,این بنا مربوط به سده ۹ تا ۱۲ ه.ق است
شیخ‌الاسلام ابونصر احمد
بن ابی الحسن
بن محمد
بن حریر
بن عبدالله
بن لیث
بن نامقی جامی ترشیزی معروف به «ژنده پیل»، از مشایخ صوفیه
ایران در دوران سلجوقیان بود,وی متولد نامق از توابع
کاشمر و متوفی در قصبه سعدآباد جام بود.
وی از بیست و دو سالگی به کسوت تصوف درآمد و به ارشاد مردم پرداخت و ۱۲ سال ریاضت کشید.
او با غزالی عدی
بن مسافر و عین‌القضاه همدانی و سنایی معاصر بود به شهرهای خراسان سفر کرد و در نهایت در جام وفات یافت.
مقام جامی در آفاق شعر کهن فارسی و انواع رایج در آن به درجه‌ای است که او را به حق «
خاتم الشعرا» نامیده‌اند.
از تالیفات او می‌توان به
...مشاهده کامل متن مقامات ژنده پیل، انس التابئین، رساله سراج السائرین، فتوح القلوب، روضه المومنین، کنوژالحکمه، مفتاح النجاه، هفت اورنگ و دیوان اشعار او اشاره کرد.
زیارتگاه احمدبن الحسن شیخ احمد جام شامل 10 بنای تاریخی است (مرقد شیخ _ گنبدخانه _ مسجد عتیق _ خانقاه، سراچه و مدرسه فریوند _ مسجد کرمانی _ گنبد سفید _ خانقاه‌های تیمور _ مدرسه امیر جلال الدین فیروز‌شاه(گنبد سبز) _ مسجد نو _ مدرسه امیرشاه ملک )که این بناها در اطراف یک چاه وسیع مجتمع شده است.
قبر خود شیخ بدون هیچگونه بنایی به صورت روباز در مقابل ایوان عظیمی قرار دارد و با آجر و گچ به طول ۲۰/۵ و عرض حدود ۲ متر و ارتفاع حدود ۱ متر ساخته شده است و در کنار آن، درخت پسته کوهی کهنسالی قرار دارد که زائران تربت شیخ اعتقاد خاصی به آن دارند
دو سنگ قبر افراشته سفید رنگ بر بالای سر و پایین پای مرقد وی قرار دارد که روی آنها کتیبه‌هایی به خط کوفی و نستعلیق نوشته شده است و حاشیه و قسمت‌های مختلف آن با گل و برگ و طرح مارپیچی و مقرنس تزیین شده است.
اطراف مزار شیخ معجری سفید رنگ به طول ۸ متر و ارتفاع ۵۰ سانتی متر کشیده‌اند و به فاصله هر یک متر آن، ستون سنگی سیاه رنگی قرار داده‌اند که تعداد آنها ۱۸ عدد است و روی بعضی از آنها که در جبهه روبه‌روی صحن قرار دارد کتیبه‌هایی به خط ثلث و نستعلیق دیده می‌شود.
این اثر در تاریخ ۱۵ دی ۱۳۱۰ با شمارهٔ ثبت ۱۷۴ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
منبع:
http://www.torbat-jam.blogfa.com/post-2.aspx
http://vista.ir/
http://www.tebyan.net/newindex.aspx?pid=202258
http://tnews.ir/khabar/99A712450517.html
http://www.asriran.com/
http://fa.wikipedia.org/
http://www.gertoop.ir/
http://www.ghatreh.com/
