توضیحات

ویرایش
امروزه برای به عمل آوردن خام (چرم) دو راه وجود دارد. آماده کردن پوست گوسفند و بز با زاج سفید و نمک به نـام چـرم زاغـی و دباغی خام گاو ، الاغ و اسب، عمـل دباغی به طریق زیر انجـام می‌شود :
۱- خام را آب زدن .
خام خشک را از دهات و نواحی اطراف به دباغی آورده و بسته به کلفتی و مقدار چربی پوست، سه تا شش روز آن را در حوض آب خیس می‌کنند چرم بومی که از کشتارگاه می‌آید به آب زده نمی‌شود .
۲- آهک زدن و عورامکاری .
پس از اینکه خام خشک، خوب خیس خورد و نرم شد، همراه با خام‌های تازهٔ خیس نشده، توی گودالهای آهک می‌گذارند، گودال آهک خمره‌های لعابی است که توی زمین کار گذاشته اند و آن را لـولـه کش می‌نامنـد.
آهک زنـده را روی خـام پاشیده و خمره را پر آب می‌کنند. پس از چهار تا شش روز آب آهک نسوج خام را از هم باز کرده و موهای آن را نرم کرده است. خام را از خمرهٔ آهک بیرون آورده و هر کدام را روی تیر آویزان می‌کنند و با کارد ویژه ای آن را عورامکاری می‌کنند و کارد را با سنگ عورام مرتب نیز می‌کنند.
۳- متورم کردن .
پس از عورامکاری، خام را به خمرهٔ دیگری برده و روی آن را آرد جو می‌پاشند. وقتی به اندازه کافی خام در خمره گذاشته شد آن را پر از آب می‌کنند و عمل تخمیر آغاز می‌گردد و سبب می‌شود که پوست ورم کرده و نسبت به مواد دباغی حساس شود و گوشتهای اضافی روی آن شل و آهکهایی که قبلاً روی آن پاشیده اند خنثی شود ...مشاهده کامل متن .
این فرایند، که آرد جو کردن نامیده می‌شود، در زمستان ۲۰ روز و در تابستان ۱۵ روز طول می‌کشد. پس از اینکه پوستها پخته شد آنها را از خمـره بیرون آورده و هـر کـدام را روی تیر عمودی به نام خار چوغ گذاشته و خـام را داس می‌کنند، یعنی گوشتهای اضافی آن را می‌کنند، این کار را با چاقوی دو دسته ای به نام داس انجام می‌دهند .
سپس پوستها را با دیگر در خمرهٔ آردجو می‌گذارند تا باز پخته شود .
۴- نمک پاشیدن .
وقتی پس از سـه تا چهـار روز پختـن دوم هـم کامل شد، پـوستـها را تـوی قدح می‌گذارند روی هر پوستی نمک می‌پاشند و سه تا چهار روز آنجا می‌ماند .
۵- مازوکاری .
وقتی پوست برای مازوکاری واقعی آماده شد، آن را در گودالهای آجری که با چوب اندود شده و به نام گودچوب (سیله) شناخته می‌شود می‌گذارند روی هر پوست که درون گودال می‌گذارند گرد مازوی نرم و یا گرد پوست درخت اقاقیا می‌باشند .
گردکردن و کوبیدن مازو و پـوست اقاقیـا، با دستاسی (آرچی) همانند آسیای دستی که در کوزه گران به کار می‌برند انجام می‌شود؛ و یا اینکه ممکنست که گرد آن را از بازار بخرند.
در بازار آسیای مخصوصی برای نرم کردن این گونه مواد وجود دارد. پوست چهار تا پنج روز در گودال مازو می‌ماند . هر روز آنها را پشت و رو می‌کنند و لگد می‌زنند .
۶- کاشیکاری .
پس از مازوکاری پوستها را در آفتاب خشک می‌کنند و روی تخته ای که در زیر آن چهارپایه (کرسی) قرار گرفته می‌گذارند . قسمت گوشتی آن را با سنگ پا پرداخت می‌کنند .
۷- رنگ ریختن .
برای رنکاری چرم، رنگهایی مثل گِل ورز، جوهر گلی و صابون سفید مناسب است و آن را بر رویهٔ پوست می‌ریزند .
۸-صیقل زنی .
بار دیگر پوست را روی تختهٔ پرداخت کاری گذاشته و صیقل ( مهره ) پرداخت را با فشار روی آن می‌کشند. در دباغی‌های بزرگتر کاشیکاری، رنگ ریختن و صیقلزنی هر سه را چرمساز (چرمگر) انجام می‌دهد .

منبع :
http://kordestan.irib.ir/
حمام خان ( ظهیری )

حمام خان ( ظهی...

حمام خان که امروزه به موزه تبدیل شده است در ضلع شمالی بازار سرپوشیده سنندج در مجاورت مسجدی به نام داروغه قرار دارد. این حمام از گذشته تاکنون با توجه به موقعیت خاص آن با بازار ارتباط نزدیک داشته است. راه‌های دسترسی به این بنا از خیابان‌های انقلاب و طالقانی و از سمت میدان انقلاب امکان...

اطلاعات | نقشه
حمام عبدالخالق

حمام عبدالخالق

حمامی متعلق به دوره‌ی قاجاریه یا پیش از آن به اسم بانی آن حاج عبدالخالق " حمام عبدالخالق " نام گذاری شده است. دیوار بیرونی حمام دارای طاق نماهائیست که با ترکیبی از دو روش "ساده" و "خفته و راسته" آجر کاری شده است. چندین سال پیش در این کوچه و از جلوی این حمام رودخانه ای میگذشته و حال ا...

اطلاعات | نقشه
حمام شیشه

حمام شیشه

حمام شیشه برخلاف اسم جذابش، شیشه ای نیست. حمامی است مثل تمام حمام‌های دیگر تاریخی که از سنگ و گچ و ملات ساخته شده. با این حال به کار رفتن شیشه‌های رنگی زیبا در این حمام، آن را به این نام معروف کرده است. در حمام شیشه ورودی، هشتی، بینه، سربینه و حمام گرم را می‌بینید که در حمام گرم ستون...

اطلاعات | نقشه
حمام دو خزینه

حمام دو خزینه

حمامهای تاریخی سنندج که یادگار دوران قاجار و صفویه است از اماکن دیدنی و جذاب این شهر بوده و نشانی از مدنیت و معماری شگفت انگیز منطقه است . برخی از این حمامها نظیر حمام «آصف » و «وکیل » استفاده شخصی و خصوصی داشته و برخی دیگر همانند حمام «خان »، «شیشه » و حمام «دو خزینه » برای عموم بوده ...

اطلاعات | نقشه
کلیسای سنندج

کلیسای سنندج

این بنا در ضلع غربی خیابان نمکی و در محله قدیمی (آغه زمان) که محله ای مسیحی نشین است قرار دارد. اواخر صفویه در زمان حکومت شاه عباس دوم هنگامی که ارامنه توسط دولت عثمانی به ایران تبعید شدند، گروهی از آنها در شهر سنندج ساکن شدندودران زمان والیان اردلان برای مسیحیان تبعیدی این کلیسارابنا ن...

اطلاعات | نقشه
عمارت آصف ( خانه کرد )

عمارت آصف ( خا...

آصف دیوان، میرزا علی نقی کردستانی (متوفی ۱۳۱۶ ش) پسر میرزا رضای وزیری کردستانی، سیاست پیشة روزگار قاجاری بود. خانواده او اصالتی اصفهانی داشتند و به تشویق هلوخان اردلان حاکم کردستان، در ۱۰۲۲ ق به آن منطقه مهاجرت کردند. چون یکی از افراد این خانواده به نام میرزا عبدالله، به مقام معاونت و...

اطلاعات | نقشه
عمارت سالار سعید ( موزه سنندح )

عمارت سالار سع...

عمارت سالار سعید ساختمانی تاریخی و محل موزه سنندج است که در شهر سنندج ایران واقع شده‌است. این موزه در خیابان امام کوچه حبیبی و در بخش برونی عمارت ملا لطف الله شیخ الاسلام قرار دارد و در آن آثار و اشیاء تاریخی کشف شده از استان و سایر نقاط ایران به نمایش گذاشته شده‌است. اروسی موزه سنند...

اطلاعات | نقشه
قلعه حسن آباد سنندج

قلعه حسن آباد ...

صداقت وجود را می‌توان از سنگ‌های یک حصار ، قلعه یا یک خانه پرسید چون آنان نشانه ای از ماندگاری یک ملت هستند. در لابه لای توفان ناملایمات مدرن، بهر رسیدن به یکی از نشانه‌های تاریخی در کردستان کافی است که از شهر سنندج حدود ۵ کیلومتر به طرف جنوب غربی شهر حرکت کرده و به روستایی به نام حسن آ...

اطلاعات | نقشه
مشاهده تمامی جاذبه های گردشگری
زبان و گویش مردم کردستان

زبان و گویش مر...

زبان مردم کردستان زبان کردی است که همانند زبان فارسی در مجموعه زبانهای گروه هند و اروپائی قرار می‌گیرد و دارای قوانین خاصی از لحاظ دستوری و نوشتاری می‌باشد و هم‌اکنون در بسیاری از دانشگاههای معتبر اروپائی و خاورمیانه ادبیات آن تدریس می‌شود به علت وسعت زیاد مناطق کردنشین این زبان دارای ل...

اطلاعات
لباس محلی مردم کردستان

لباس محلی مردم...

لباس کردی یکی از زیباترین و متنوع‌ترین و پوشیده‌ترین پوشش هایی است که به نوشته سیاحان در سفرنامه هایشان در سطح فرهنگ مردم دنیا کم نظیر است . به طوری که این لباس در چندین جشنواره مختلف بین المللی مقام اول را از لحاظ پوشش و زیبائی و تنوع کسب نموده است. پوشاک مردان و زنان کرد شامل تن‌پو...

اطلاعات
جشن و مراسم عروسی

جشن و مراسم عر...

وقتى که پسرى به سن ازدواج مى‏رسد، دخترى را به طرق مختلف شناسایى مى‏کند و موضوع را با خانواده خود در میان مى‏گذارد. اعضاء خانواده نیز درباره دختر و خانواده‏اش تحقیق مى‏کنند وسپس فردى را براى گرفتن وقتى براى خواستگارى به طور محرمانه به خانه عروس مى‏فرستند. اگر خانواده عروس راضى به این وص...

اطلاعات
هیله مارانی ( تخم مرغ شکستن )

هیله مارانی ( ...

این بازی که به صورت برد و باخت انجام می‌گرفت به این صورت بود که در هر مرحله دو نفر با هم روبرو می‌شدند هر کدام از طرفین تخم مرغی را محکم در دستش نگه می‌داشت به طوری که یک سر تخم مرغ به طرف بالا باشد و دیده شود سپس فرد دیگری تخم مرغ خود را از طرف سر آن به تخم مرغ طرف مقابل می‌زد اگر تخم ...

اطلاعات
هنورى ، منورى ( انگورى ) ( قروه  )

هنورى ، منورى ...

بازیکنان به دو گروه تقسیم مى‌شوند و در مقابل یکدیگر در دو صف قرار مى‌گیرند. هریک از افراد براى خود نامى انتخاب مى‌کند مانند: انار، سیب، انگور و ... بعد نفرات اول هر دو صف به‌وسط مى‌آیند و یکى از آن دو چشم دیگرى را مى‌بندد . پس از خواندن عبارتى شعرگونه و ذکر نام میوه‌اى مثل انار توسط باز...

اطلاعات
چرم سازی

چرم سازی

امروزه برای به عمل آوردن خام (چرم) دو راه وجود دارد. آماده کردن پوست گوسفند و بز با زاج سفید و نمک به نـام چـرم زاغـی و دباغی خام گاو ، الاغ و اسب، عمـل دباغی به طریق زیر انجـام می‌شود : ۱- خام را آب زدن . خام خشک را از دهات و نواحی اطراف به دباغی آورده و بسته به کلفتی و مقدار چربی پو...

اطلاعات
نازک کاری

نازک کاری

نازک‌کاری در ایران و جهان با وجود آن‌که در برخی دیگر از نقاط ایران چون ارومیه و رشت هم مورد استفاده قرار می‌گیرد، اما به واسطه آن‌که قوام و شناخت جهانیان از این هنر را مدیون کردستان و سنندج است، را یک هنر قوم کرد می‌دانند. اطلاعات و تحقیقات مدون و مکتوبی از این هنر و پیشینه و حتی چگون...

اطلاعات
[posttitle]

[posttitle]

[postbody]

مشاهده مطلب