روستای تاریخی قمبوان در فاصله ۲۳ کیلو متری شمال شهرستان
دهاقان قرار دارد . ارتفاع این روستا از سطح دریا ۱۷۹۰ متر است.
روستای قمبوان دارای تاریخ هزار ساله میباشد. در مورد وجه تسمیة آن ، برخی از اهالی معتقدند که در گذشته مزارع و قنوات متعددی در این منطقه وجود داشته و اهالی در خانه‌های از نی و علف به نام کوم یا کومه زندگی می‌کرده اند .
بنابراین به تدریج کلمة کمبوان استعمال شده و سپس به قمبوان تغییر نام یافته است . بررسی‌های موجود نشان می‌دهد این روستا در گذشته به صورت قلعه ای با دروازه‌ها ، برجها و دیوار‌های بلند بوده است .
در حال حاضر مسجد جامع ، شبستان و برجها با معماری سنتی و قدیمی از آثار باستانی به شمار می‌آیند. منابع آب کشاورزی قنوات ، رودخانه شور و همچنین دو چشمه است که آب مورد نیاز اراضی زیر کشت حبوبات ، گندم ، جو و پنبه را تأ مین می‌کند .
فعالیت‌های دامداری و خدماتی نیز در این روستا وجود دارد . زبان رایج اهالی فارسی است.
از محصولات کشاورزی این روستا که معروف نیز میباشد می‌توان به لوبیا چیتی اشاره نمود.
سوهان محلی از سوغات این روستا است که در چند سال گذشته و با توجه به برپایی نمایشگاهها در سطح کشور، این سوغات در نزد مردم
ایران ...مشاهده کامل متن شناخته شده است و خریداران بیشماری پیدا نموده است.
اولین مدرسه این روستا در سال ۱۳۰۴ با نام ناصر خسرو (قدس فعلی) تاسیس گردیده است. و در حال حاضر دارای مدارس متعددی تا سطح دبیرستان میباشد. طرح بهسازی در این روستا انجام و چهره روستا به شهر تغییر نموده است، اما آنچه که باعث شده این روستا از رشد شهری بالا برخودار نباشد، واقع نشدن آن در مسیر راههای اصلی و صنایع بزرگ میباشد.
البته در چند سال اخیر و با توجه به را اندازی صنایع فولاد مبارکه و ایجاد شهرک صنعتی در نزدیکی روستا مهاجرت در این روستا کمتر دیده شده است.
منابع :
www.isfp.ir/
fa.wikipedia.org
ghombavanhistory.persianblog.ir/
