مسجد جامع خوزان مسجدی است چهار ایوانی است و از بناهای تاریخی و مذهبی شهرستان است که دارای پیشینه ای هفتصدساله می‌باشد و در محلی به همین نام (خوزان) در شهرستان خمینی شهر، خیابان شریعتی جنوبی قرار دارد و در قرن ۸ هجری بر روی آثار دوره‌ی سلجوقی در زمان ابلخان مغول بنا گردیده است به طوریکه در کتاب گنجینه آثار تاریخی،اثر دکتر لطف‌ا... هنرفر، قدمت این مسجد را به قرن هشتم نسبت داده‌اند و یا بنا به گفته‌های مرحوم دکتر کریم‌نیکزاد، معاون اسبق باستان‌شناسی
اصفهان، مسجد بر روی خرابه‌های
دوره سلجوقی بنا شده است و از سوی دیگر دکتر سیروس شفقی، استاد تاریخ دانشگاه
اصفهان و اصفهان‌شناس در این‌باره می‌گوید: وجود مسجد جامع در
خمینی‌شهر دلیل بر اهمیت این منطقه است.
به‌طور‌کلی با بررسی‌ها و مشاهدات بدون گمانه‌زدن، قدمت تاریخی این بنا مربوط به
دوره ایلخانی و قرن هشتم است. این مسجد در دوران صفویه، قاجار،پهلوی و دوران فعلی، مرمت و بازسازی و قسمت‌هایی نیز به آن الحاق گردید.
گفته می‌شود قبل از احداث مسجد امکان وجود آتشکده ساسانی در محوطه وجود داشته است که بعد از ورود اسلام به خوزان به
...مشاهده کامل متن مسجد تبدیل شده است، شیوه معماری آن را به قرن هشتم هجری نسبت می‌دهند و آثار فعلی و تزئینات آن به عهد صفویه نسبت داده می‌شود.
این مسجد کهن که هنوز هم ارزش‌های معماری و زیبایی‌های در و دیوارو فضای معنوی خود را حفظ کرده، به سبک مساجد چهار ایوانی ساخته شده است.
در سال 1068 ه.ق (دوره صفویه) تغییرات و الحاقات به آن صورت گرفته که از جمله آن‌ها مناره و گلدسته است.
در دوره قاجار شبستان ضلع غربی مسجد گسترش یافته است و تعمیر شده است که ایوان‌های چهارگانه آن با هم قرینه اند. ایجاد مناره و گلدسته بر روی جرزها ی ایوان جنوبی و نقاشی‌های تزیینی با نقوش گل و بته و اسلیمی در زیر نیم طاقها، چهار ایوان اصلی صحن حیاط است.
در دوره قاجاریه نیز شبستان زمستانی (بیت الشتاء) در ضلع غربی مسجد گسترش و تعمیر قرارگرفته است. از سایر ویژگی‌های این بنا مقرنس کاری و قطاربندی به همراه گچبری و تزیینات معقلی و کاشی کاری و مشبک گچی و آجری با ستونهای سفالی تراش در قسمت شبستان اشاره کرد.
قدح موجود در آن در سال 1108 ه.ق وقف گردیده است.
لازم به ذکر است این بنا سالم بوده و در طول سال هم در آن نماز و مراسم برگزار می‌شود. این بنای با ارزش و نفیس در سال ۱۳۷۵ هجری شمسی توسط اداره کل میراث فرهنگی استان اصفهان و با همکاری امام جماعت مسجد پس از تهیه نقشه‌های معماری و تعمیرات اساسی به شماره ۱۷۲۱ به ثبت آثار ملی ایران رسیده است.
منابع:
http://www.forsatonline.ir/
http://fa.wikipedia.org/wiki
http://www.nesfejahan.net
http://www.esfahaninfo.ir/b
http://www.khomeinishahr.ir/
http://vazeh.com/n-6740730
