چینی خانه بقعه شیخ صفی؛ یادگار شیخ بهایی به تاریخ

چینی خانه بقعه شیخ صفی؛ یادگار شیخ بهایی به تاریخ

مجموعه بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی بخشی به نام چینی خانه دارد که به روایت تاریخ طراحی معماری ایرانی اسلامی آن توسط شیخ بهایی دانشمند نامدار قرن یازدهم هجری صورت گرفته است.
بیش از چهار قرن قبل شیخ بهایی که در علوم مختلف از جمله فقه، ریاضی، عرفان، نجوم و ادبیات شهره محفل و مجالس شده بود، طرحی را برای نوادگان شیخ اسحاق صفی الدین اجرا کرد که همچنان به عنوان یکی از شاخصه‌های معماری ایرانی اسلامی از آن یاد می‌شود.
این طرح به شکل چینی خانه در مجموعه آرمگاه شیخ صفی احداث و به عنوان محلی برای نگهداری چینی‌های اهدایی به شاهان صفوی از سراسر دنیا در نظر گرفته شد.
چینی خانه در قسمت خاوری قندیل خانه یا رواق اصلی قرار گرفته که با دو ورودی باریک با دارالحفاظ ارتباط می‌یابد.ساختمان چینی خانه دارای چهار شاه نشین و دارای تاقنماهای نفیس از نوع مقرنس گچی است که روی آن نقاشی و طلاکاری شده‌است.
بنای این تالار از استحکام فوق‌العاده‌ای برخوردار است که حتی وقوع زلزله‌ای به قدرت هفت ریشتر اثری در آن نداشته است.عمارت چینی خانه به عنوان یکی از بخشهای اصلی این بقعه به دستور شاه عباس ثانی و با طراحی شیخ بهایی دانشمند نامدار عصر صفوی در قرن یازدهم به منظور نگهداری از کتب خطی و نفیس فارسی و عربی و مجموعه چینی‌های اهدایی به شاه عباس اول ساخته شد.
کارشناسان تاریخ معتقدند شاه عباس اول این حرکت را به منظور آبادی شهرهای مختلف ایران و رشد و شکوفایی فرهنگی شهر‌ها انجام می‌داد.
یکی از آثار قابل توجه چینی خانه فرش معروف بقعه شیخ صفی است که در واقع مشابه نمونه اصلی بافته شده و کف پوش این بخش از بقعه شده است.
در گذشته رواق بقعه یا قندیل خانه تالاری بود که معروف‌ترین فرش اردبیل کف آن را می‌پوشاند و امروز جز عکس کوچک قاب شده ای از آن باقی نمانده و در حال حاضر فرش در موزه ویکتوریا و آلبرت لندن نگهداری می‌شود. طرح این فرش که گفته می‌شود در سقف تالار نقش شده کاملا از بین رفته و به جای مرمت در واقع سفید کاری شده است.
در کتب تاریخی از جمله اردبیل در گذرگاه تاریخ نوشته بابا صفری اشاره شده که تعداد زیادی از چینی‌های چینی خانه ممهور به مهر سلطنتی با متن " بنده شاه ولایت عباس" که نزدیک به هزار و 162 قطعه بوده در زمان مطرح شدن قرارداد ترکمان چای توسط روسها به سرقت رفته و تعدادی نیز به موزه ملی و موزه‌های اصفهان و شیراز فرستاده شده است.

چینی خانه بقعه شیخ صفی؛ یادگار شیخ بهایی به تاریخ
چینی خانه بقعه شیخ صفی؛ یادگار شیخ بهایی به تاریخ
چینی خانه بقعه شیخ صفی؛ یادگار شیخ بهایی به تاریخ
چینی خانه بقعه شیخ صفی؛ یادگار شیخ بهایی به تاریخ

مطالب بیشتر
[username]

[username] [shamsidatetime]

[postbody]